Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2015

Το Σύμφωνο συμβίωσης μπορεί να συναφθεί και μεταξύ ομόφυλων προσώπων


 
Έκθεση της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων


Ι. Γενικές Παρατηρήσεις επί του Συμφώνου Συμβίωσης
 

Α. Το υπό συζήτηση και ψήφιση νομοσχέδιο, όπως διαμορφώθηκε από τη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, αποτελείται από οκτώ (8) Κεφάλαια και εξήντα τρία (63) άρθρα.  

Με τις διατάξεις του Πρώτου Κεφαλαίου (άρθρα 1-14) εισάγεται νέο θεσμικό πλαίσιο για το σύμφωνο συμβίωσης. Οι κυριότερες νέες ρυθμίσεις που προτείνονται, εν προκειμένω, είναι οι εξής:

 
- το σύμφωνο συμβίωσης μπορεί να συναφθεί και μεταξύ ομόφυλων προσώπων (άρθρο 1)·

- σε περίπτωση ελαττωμάτων της βούλησης των συμβληθέντων μερών, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις για τον ακυρώσιμο γάμο, σε περίπτωση δε ακύρωσης του συμφώνου, αίρονται αναδρομικώς τα αποτελέσματά του (άρθρο 3 παρ. 2 και 3)·

- η ακυρότητα του συμφώνου συμβίωσης κηρύσσεται με αμετάκλητη δικαστική απόφαση (άρθρο 3 παρ. 1 εδ. α΄ και 2 εδ. β΄)·

- εισάγεται αναγκαστικού δικαίου κανόνας για τη ρύθμιση των προσωπικών σχέσεων των συμβληθέντων μερών, κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν τις σχέσεις των συζύγων από τον γάμο (άρθρο 5 παρ. 1)·

- οι περιουσιακές σχέσεις των μερών ρυθμίζονται, κατ’ ενδοτικό κανόνα δικαίου, με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν τις σχέσεις των συζύγων από τον γάμο, ορίζεται δε ότι τα μέρη δεν μπορούν να παραιτηθούν από την αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα πριν από τη γέννησή της (άρθρο 5 παρ. 2)·

- ρυθμίζεται η τύχη των αποκτημάτων στην περίπτωση ελεύθερης συμβίωσης στο πλαίσιο της οποίας δεν έχει συναφθεί σύμφωνο συμβίωσης (άρθρο 6)·

 - για τη λύση του συμφώνου συμβίωσης με μονομερή συμβολαιογραφική δήλωση, εισάγεται πλαίσιο διαδικαστικών προϋποθέσεων, κατά το οποίο απαιτείται επίδοση σχετικής πρόσκλησης στο άλλο μέρος για συναινετική λύση και πάροδος τριών μηνών από την επίδοση (άρθρο 7 παρ. 1)·  

- το δικαίωμα των μερών σε διατροφή μετά τη λύση του συμφώνου ρυθμίζεται κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων για τη διατροφή μετά το διαζύγιο, εκτός αν τα μέρη παραιτηθούν από αυτό κατά την κατάρτιση του συμφώνου (άρθρο 7 παρ. 3)·

 - τα κληρονομικά δικαιώματα των μερών του συμφώνου εξομοιούνται με εκείνα των συζύγων, ορίζεται δε ότι κάθε μέρος μπορεί, κατά την κατάρτιση του συμφώνου, να παραιτηθεί από το δικαίωμά του στη νόμιμη μοίρα (άρθρο 8)·

 - ορίζεται ότι αξιώσεις συζύγων μεταξύ τους ή έναντι τρίτων εφαρμόζονται αναλόγως και στα μέρη του συμφώνου, παρέχεται δε εξουσιοδότηση για την έκδοση προεδρικού διατάγματος προς ρύθμιση της εφαρμογής των διατάξεων του εργατικού δικαίου και του δικαίου της κοινωνικής ασφάλισης στα μέρη του συμφώνου (άρθρο 12)·

- η προηγούμενη σύναψη συμφώνου συμβίωσης με άλλο πρόσωπο προστίθεται στα κωλύματα γάμου του άρθρου 1354 του Αστικού Κώδικα (ΑΚ) (άρθρο 14 στοιχ. 1)·

- η σύναψη συμφώνου συμβίωσης ιδρύει σχέση συγγένειας εξ αγχιστείας κάθε μέρους με τους συγγενείς εξ αίματος του άλλου (άρθρο 14 στοιχ. 2)·
 
- η συγγένεια με τον πατέρα και τους συγγενείς του συνάγεται και από τη
σύναψη συμφώνου συμβίωσης (άρθρο 14 στοιχ. 3)·
 
Nέες ρυθμίσεις στο θεσμικό πλαίσιο του συμφώνου συμβίωσης εισάγονται και με διατάξεις του Όγδοου Κεφαλαίου του προτεινόμενου νομοσχεδίου. Ιδίως, ορίζεται ότι, για την εφαρμογή της Σύμβασης της Βιέννης για τις Διπλωματικές Σχέσεις, της Σύμβασης της Βιέννης για τις Προξενικές Σχέσεις, και των κατά περίπτωση Συμφωνιών Έδρας και συναφών διεθνών συμφωνιών, αντιστοίχως, στην έννοια του όρου «μέλη της οικογένειας» μελών διπλωματικών αποστολών, μελών έμμισθων προξενικών αρχών και υπαλλήλων διεθνών οργανισμών που έχουν την έδρα τους ή γραφείο στην Ελλάδα, εντάσσονται και «πρόσωπα του ίδιου ή άλλου φύλου τα οποία έχουν τελέσει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης που προβλέπεται από το δίκαιο του τόπου τέλεσής του», εφόσον τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα έχουν ανακοινωθεί καταλλήλως ως τέτοια από το Κράτος αποστολής ή τον διεθνή οργανισμό (άρθρο 55), και ότι η σύναψη συμφώνου καταχωρίζεται στο οικείο Ληξιαρχείο σε κοινή οικογενειακή μερίδα των μερών, με αναλογική εφαρμογή των διατάξεων περί δημοτολογίου που αφορούν τους συζύγους και τα τέκνα τους (άρθρο 56 παρ. 4).

 
 
 
 
 
 
Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος - Διαμεσολαβήτρια

 

Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2015

Διαμονή πατέρα στο εξωτερικό, καθορισμός μελλοντικής επικοινωνίας με τέκνο, διαδικτυακή επικοινωνία (SKYPE) ανηλίκου τέκνου με γονέα, μετάβαση ανηλίκου τέκνου στο εξωτερικό


 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Διάσπαση έγγαμης συμβίωσης και καθορισμός διατροφής ανηλίκου τέκνου (ηλικίας 9 ετών), σε 450 ευρώ, από τα οποία τα 150 πρέπει να καταβάλει ο πατέρας, ενώ τα μηνιαία εισοδήματα της μητέρας ανέρχονται σε 1700 ευρώ. Απόρριψη ισχυρισμών πατέρα (ο οποίος διαμένει στο εξωτερικό) ότι έχει μηδενικό εισόδημα, εφόσον δαπάνησε 99 ευρώ για να αγοράσει tablet στο τέκνο του καθώς και ότι, παρά του ότι δεν βρίσκει εργασία, παραμένει για 7ο μήνα φιλοξενούμενος στην αλλοδαπή, ενώ ο ίδιος με το κατατεθέν σημείωμά του δηλώνει ότι μπορεί να καταβάλει 100 ευρώ. Απόρριψη αιτήματος πατέρα για ρύθμιση του δικαιώματος επικοινωνίας του με το τέκνο σε περίπτωση επανεγκατάστασής του στην Ελλάδα, επειδή είναι γεγονός αβέβαιο καθώς ο ίδιος δηλώνει ότι τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον δεν προτίθεται να επιστρέψει στην χώρα του. Απόρριψη επίσης αιτήματος να μεταβαίνει το ανήλικο τέκνο στο εξωτερικό. Καθορισμός ημερών επικοινωνίας του ανηλίκου τέκνου με τον πατέρα του μέσω SKYPE.

 

 

Παρατίθεται απόσπασμα της υπ.αρ.1157/2015 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, δημοσιευμένη στην Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών του ΔΣΑ.

 
«...Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1520 ΑΚ ο γονέας, με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, διατηρεί το δικαίωμα της προσωπικής μετ' αυτού επικοινωνίας, τα σχετικά δε με αυτή ορίζονται από το Δικαστήριο, το οποίο και καθορίζει το χρόνο και τον τρόπο επικοινωνίας λαμβάνοντας υπόψη το συμφέρον του τέκνου, αφού ο τρόπος με τον οποίο ασκείται το δικαίωμα επικοινωνίας συνιστά κρίσιμο στοιχείο για την ομαλή ανάπτυξη της προσωπικότητας του τέκνου. Σκοπός του δικαιώματος αυτού, το οποίο είναι λειτουργικό και αποτελεί ταυτοχρόνως καθήκον του γονέα, είναι η διατήρηση του ψυχικού δεσμού μεταξύ γονέα και τέκνου και η ευχέρεια παρακολουθήσεως από τον έτερο γονέα της όλης καταστάσεως του τέκνου. Το άκρως αυτό προσωπικό δικαίωμα του γονέα απορρέει από το φυσικό δεσμό του αίματος και του αισθήματος στοργής προς το τέκνο του, συντελεί δε στην ανάπτυξη του ψυχικού κόσμου του τελευταίου και της εν γένει προσωπικότητάς του και για το λόγο αυτό αποβλέπει κυρίως στο καλώς εννοούμενο συμφέρον του. Η δυνατότητα δε προσωπικής επικοινωνίας δεν δύναται να αφαιρεθεί από το γονέα που δεν έχει μαζί του το τέκνο, ούτε και να περιορισθεί, παρά μόνο στο μέτρο που, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, τούτο επιβάλλεται από σπουδαίο λόγο. Τόσο για τον πλήρη αποκλεισμό όσο και για τον περιορισμό της επικοινωνίας του τέκνου με τον γονέα ή τους απώτερους ανιόντες του, το Δικαστήριο θα εξετάσει εάν αυτό είναι αναγκαίο για το συμφέρον του τέκνου και όχι για το συμφέρον του γονέα ή τρίτου που έχει την επιμέλεια αυτού. Ο νομοθέτης λόγω αδυναμίας καθορισμού εκ των προτέρων αντικειμενικών κριτηρίων εξειδικεύσεως της αόριστης νομικής έννοιας του συμφέροντος του τέκνου, προκειμένου να καθορισθεί η προσωπική επικοινωνία του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, παρέχει εξουσία στο Δικαστή να μπορεί να κρίνει, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, όπως θα έπραττε ο ίδιος (ο νομοθέτης), αν επρόκειτο να τέμνει με νόμο τη συγκεκριμένη διαφορά. Για την εξειδίκευση της ανωτέρω αόριστης νομικής έννοιας δεν είναι δυνατόν να προταθεί ένα ενιαίο κριτήριο για όλες τις περιπτώσεις, αλλά περισσότερα διαφορετικά, που σε κινητή μεταξύ τους σχέση μπορούν να καθίστανται κάθε φορά αποφασιστικά, συνδυαζόμενα μεταξύ τους (ΑΠ 1516/2005, ΧΡΙΔ 2006, σελ.229, ΕφΘεσ 738/2009, ΕΦΑΔ 2010, σελ.266, ΕφΔωδ 157/2009, NOMOS, ΜΠρΘεσ 13762/2006, Αρμ/λος 2006, σελ.1933, ΜΠρΘεσ 45731/2006, NOMOS). Εξάλλου, η ρυθμίζουσα την επικοινωνία γονέα και τέκνου απόφαση, εκδιδομένη μετά στάθμιση κυρίως του συμφέροντος του τελευταίου, μπορεί να κηρυχθεί προσωρινά εκτελεστή (Γεωργιάδη -Σταθόπουλου ΑΚ υπ` άρθρα 1520 αριθ. 104 και 1518 αριθμ. 131), ενώ, περαιτέρω, το δικαστήριο έχει, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 950 παρ.2 του ΚΠολΔ, δυνητική ευχέρεια όπως κατ` εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 947 του ιδίου Κώδικα, απειλήσει κατά του άλλου γονέα, για την περίπτωση που ήθελε παρεμποδίσει την τοιαύτη επικοινωνία ή παραβιάσει τους περί αυτήν τεθέντες υπό του δικαστηρίου όρους, προσωπική κράτηση και χρηματική ποινή.

Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1390 εδ.α΄, 1485, 1486,1489 παρ.2 και 1493 του Α.Κ. προκύπτει ότι και οι δύο γονείς του ανηλίκου τέκνου, που δεν μπορεί να διατραφεί από τους δικούς του πόρους, είναι υποχρεωμένοι να διατρέφουν αυτό, καθένας ανάλογα με την οικονομική του δυνατότητα. Το μέτρο της διατροφής του ανηλίκου τέκνου καθορίζεται από τις ανάγκες του, όπως αυτές προσδιορίζονται από τη διάταξη του άρθρου 1493 Α.Κ. Για τον καθορισμό των αναγκών του δικαιούχου της διατροφής λαμβάνεται υπόψη η ηλικία, η υγεία, το επάγγελμα, τυχόν ειδικές ανάγκες λόγω εκπαίδευσης ή από άλλη αιτία, οι κοινωνικές υποχρεώσεις και οι συνθήκες της οικογενειακής ζωής (Α.Π. 1810/1985, ΝοΒ 34, 1406), με την έννοια ότι το υπερβολικό ή το κανονικό ορισμένων δαπανών θα κριθεί από την οικονομική κατάσταση και την κοινωνική θέση των υποχρέων για διατροφή (Εφ.Θεσ. 873/1989, Ελ.Δ/νη 30, 1016). Αν το τέκνο που δικαιούται σε διατροφή στραφεί μόνο κατά του ενός γονέα του, δικαιούται ο τελευταίος να επικαλεστεί ότι και ο άλλος έχει την οικονομική δυνατότητα να καλύψει μέρος της ανάλογης διατροφής του τέκνου. Ο ισχυρισμός αυτός αποτελεί ένσταση (1489 παρ.2 Α.Κ.) καταλυτική εν μέρει της αγωγής του τέκνου και, αν αποδειχθεί, περιορίζεται η υποχρέωση του εναγομένου γονέα κατά το ποσό που αντιστοιχεί στην οικονομική δυνατότητα του άλλου (Α.Π. 1268/1984, 1838/1984, 2197/1984, ΝοΒ 33, 807, 1139, 1169, Εφ.Θεσ. 66/1993, Αρμ/λος 47, 128). Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 1487 Α.Κ. ο γονέας δεν μπορεί να προτείνει κατά του ανηλίκου τέκνου την ένσταση διακινδυνεύσεως της δικής του διατροφής, εκτός αν ισχυρίζεται ταυτόχρονα ότι ο ανήλικος μπορεί να στραφεί εναντίον άλλου υποχρέου σε διατροφή του ή ότι μπορεί να διατραφεί από την περιουσία του. Αν όμως πρόκειται για τον άλλο γονέα δεν προβάλλεται η ένσταση αυτή αλλά η παραπάνω από το άρθρο 1489 παρ.2 Α.Κ. Ως οικονομικές δυνατότητες των γονέων νοούνται όχι μόνο εκείνες που πηγάζουν από την περιουσία, έστω κι αν είναι απρόσοδες (Ολ.Α.Π. 9/1992), ή τους πόρους τους, αλλά οι εν γένει δυνάμεις τους και προφανώς η ικανότητα για τη δημιουργία πόρων με την ανάλογη εργασία. Επίσης από τη νέα διάταξη του άρθρου 1390 του Α.Κ. και την καθιέρωση (μετά από συνταγματική επιταγή) της ισοτιμίας των δύο φύλων, που απαιτεί ισομερή κατανομή των βαρών μεταξύ των γονέων, επιβάλλεται σε αυτούς (γονείς) είτε συμβιούν, είτε είναι σε διάσταση, να συμβάλλουν στη διατροφή των τέκνων ανάλογα με τις δυνάμεις τους αξιοποιώντας και τη δυνατότητά τους για εργασία. Για τον ίδιο λόγο εκείνος από τους γονείς που έχει την επιμέλεια των τέκνων μπορεί να συνυπολογίσει καθετί που συνδέεται με πραγματική διάθεση χρημάτων για τις ανάγκες των τέκνων αλλά και άλλες παροχές σε είδος που απορρέουν από τη συνοίκηση, η αποτίμηση των οποίων θα συνυπολογιστεί στην υποχρέωσή του για διατροφή. Σύμφωνα δε με τη διάταξη του άρθρου 1498 ΑΚ, όπως ισχύει μετά το ν. 1329/1983, διατροφή για το παρελθόν οφείλεται μόνο όταν έχει χωρήσει υπερημερία. Η μνημονευόμενη στη διάταξη αυτή υπερημερία έχει την έννοια της ενεργοποίησης της αξίωσης της διατροφής και επέρχεται μόνο από την όχληση και με αυτήν. Η όχληση αυτή είναι στοιχείο της περί για παρελθόντα χρόνο διατροφής και γίνεται είτε με έγερση αγωγής, είτε με εξώδικη πρόσκληση για καταβολή διατροφής, είτε με προφορική δήλωση, πρέπει να είναι συγκεκριμένη ως προς το ύψος της αιτούμενης διατροφής και τις ανάγκες, τις οποίες καλύπτει, προκειμένου ο υπόχρεος να έχει τη δυνατότητα να ελέγξει τη νομιμότητα του αιτήματος και τις δυνατότητές του να ικανοποιήσει τις ανάγκες του δικαιούχου (ΕφΑθ 5806/2008, ΝοΒ 2009, σελ.544, ΕφΑθ 5932/2008, ΕλΔ/νη 2009, σελ.206, ΕφΠατρ 589/2007, ΑΧΑΝΟΜ 2008, σελ.228).

Με την με αριθμ.καταθ……/2014 αίτησή του ο αιτών επικαλούμενος επείγουσα περίπτωση ζητεί, ως ασφαλιστικό μέτρο, να ρυθμιστεί προσωρινά το δικαίωμα επικοινωνίας με το ανήλικο τέκνο του που έχει αποκτήσει από το γάμο του με την καθής, με την οποία βρίσκονται σε διάσταση της έγγαμης συμβίωσης, να απειληθεί σε βάρος της καθής χρηματική ποινή και προσωπική κράτηση για κάθε παράβαση του διατακτικού της απόφασης που θα εκδοθεί και να καταδικασθεί η καθής στην πληρωμή των δικαστικών του εξόδων.

Η αίτηση αρμοδίως εισάγεται για να δικασθεί ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 686 επ. Κ.Πολ.Δ). Είναι ορισμένη και νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1520 του Α.Κ., 176, 735, 950 παρ.2 του Κ.Πολ.Δ, και πρέπει η αίτηση να εξεταστεί περαιτέρω και κατ΄ ουσία.

Με την με αριθμ.καταθ…../2015 αίτησή της η αιτούσα επικαλούμενη επείγουσα περίπτωση ζητεί, ως ασφαλιστικό μέτρο, να της ανατεθεί προσωρινά η άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου της που έχει αποκτήσει από το γάμο της με τον καθού, με τον οποίο βρίσκονται σε διάσταση, διότι αυτό επιβάλλει το αληθινό συμφέρον του ανηλίκου τέκνου, να υποχρεωθεί ο καθού να της καταβάλλει για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου, το οποίο αδυνατεί να διαθρέψει τον εαυτό του από την περιουσία του, ως προσωρινή διατροφή, μηνιαίως, το ποσό των 550 ευρώ, νομιμοτόκως για κάθε δόση από την ημερομηνία που αυτή θα είναι απαιτητή, και να καταδικαστεί ο καθού στην πληρωμή της δικαστικής της δαπάνης.

Η αίτηση αρμοδίως εισάγεται για να δικασθεί ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 686 επ. Κ.Πολ.Δ). Είναι νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1510, 1512, 1513, 1518, 1485, 1486, 1489, 1493, 1494, 1496, 1498 του Α.Κ., 176, 728, 729, 735 του Κ.Πολ.Δ., εκτός από το περί τοκοδοσίας αίτημα που είναι απορριπτέο ως μη νόμιμο, αφού προϋπόθεση για την έναρξη υπερημερίας επί χρηματικής οφειλής είναι η άσκηση τακτικής (καταψηφιστικής) αγωγής κι όχι η υποβολή αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, όπως στην προκειμένη περίπτωση (ΟλΑΠ 626/1980, ΝοΒ 28, 1981, ΑΠ 427/1994, Ελ.Δ/νη 36, 147). Πρέπει, επομένως, η αίτηση να εξεταστεί περαιτέρω και κατ΄ ουσία, συνεκδικαζόμενη με την ως άνω αίτηση (άρθρ. 31, 246 Κ.Πολ.Δ.) κατ΄ οικονομία χρόνου και δαπάνης.

Από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων του μάρτυρα του αιτούντα...και της μάρτυρος της αιτούσας ... που εξετάστηκαν στο ακροατήριο, και από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι προσκομίζουν κι επικαλούνται, πιθανολογούνται τα ακόλουθα : Οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο πολιτικό γάμο στο Δημαρχείο …… την ……..2004, ο οποίος εν συνεχεία ιερολογήθηκε στον Πειραιά την ……...2005. Από το γάμο τους αυτό απέκτησαν ένα ανήλικο σήμερα τέκνο, τον ... που γεννήθηκε την ……..2006, ηλικίας σήμερα 9 περίπου ετών. Η έγγαμη συμβίωση των διαδίκων υπήρξε αρμονική έως και το μήνα ...... του έτους 2011, οπότε και η έγγαμη σχέση τους διασπάστηκε, έκτοτε δε οι διάδικοι διαμένουν σε χωριστές κατοικίες. Η αιτούσα-μητέρα είναι νέα και υγιής, εργάζεται μεν αλλά αναλώνει τις περισσότερες ώρες της στη φροντίδα και περιποίηση του τέκνου της. Ανεξάρτητα από τους λόγους λύσης του γάμου της με τον αιτούντα, αγαπάει και ενδιαφέρεται για το παιδί της και προσπαθεί να δημιουργήσει ένα ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον. Επομένως, με βάση το αληθινό συμφέρον του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων, το Δικαστήριο κρίνει ότι επιβάλλεται να ανατεθεί η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του στην αιτούσα-μητέρα του, η οποία είναι σε θέση να προσφέρει ένα ομαλό οικογενειακό περιβάλλον, σύγχρονο και πολιτισμένο επίπεδο ζωής και να συμβάλλει θετικά στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Στην προσωρινή ανάθεση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων στην αιτούσα–μητέρα δεν αντιλέγει ο αιτών –πατέρας. Περαιτέρω, το ανήλικο τέκνο των διαδίκων δεν έχει προσοδοφόρα περιουσία και λόγω της ηλικίας του δεν μπορεί από μόνο του να αντιμετωπίσει τις δαπάνες διαβίωσής του. Η αιτούσα-μητέρα εργάζεται στην …….  ως στέλεχος ...... υπηρεσίας με μηνιαίο μισθό το ποσό των 1.700 ευρώ. Διαμένει μαζί με το τέκνο της σε ιδιόκτητο διαμέρισμα στ... Αττικής, επί της οδού ...το οποίο της ανήκει κατά πλήρη κυριότητα κατά το ήμισυ και για το οποίο καταβάλει κάθε μήνα ως δόση δανείου το ποσό περίπου των ……ευρώ. Δεν πιθανολογήθηκε ότι η αιτούσα διαθέτει άλλη ακίνητη περιουσία. Ο αιτών-πατέρας το μήνα ……. του έτους 2014 αναχώρησε για την ……, όπου και προσωρινώς εγκαταστάθηκε με σκοπό την εξεύρεση εργασίας. Δεν πιθανολογήθηκε ότι μέχρι και σήμερα ο αιτών βρήκε μία μόνιμη απασχόληση που να του αποφέρει ένα σταθερό εισόδημα (βλ. και το προσκομιζόμενο από τον αιτούντα με ημερομηνία ……….2015 σημείωμα από το Γραφείο Εργασίας …… όπου αναφέρεται ότι ο αιτών είναι εγγεγραμμένος προς αναζήτηση εργασίας). Στη ……ο αιτών φιλοξενείται σε συγγενικό του σπίτι και δεν υπάρχει ουδεμία ένδειξη για το Δικαστήριο ότι αυτός έχει ήδη αναπτύξει εκεί επαγγελματική δραστηριότητα, την οποία εναντίον της καλής πίστης αποκρύπτει για να μην καταβάλει διατροφή, όπως αβασίμως ισχυρίζεται η αιτούσα. Βέβαια, το γεγονός ότι ο αιτών δαπάνησε 99 ευρώ για να αγοράσει tablet στο τέκνο του καθώς και ότι, παρά του ότι δεν βρίσκει εργασία, παραμένει για 7ο μήνα φιλοξενούμενος στην αλλοδαπή δημιουργεί ερωτηματικά για το αληθές των ισχυρισμών του. Πιθανολογήθηκε ότι ο αιτών είναι κύριος μίας δίκυκλης μηχανής και ενός Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτου, το οποίο σήμερα είναι ακινητοποιημένο. Δεν πιθανολογήθηκε ότι ο αιτών είναι κύριος ακίνητης περιουσίας - όλως αορίστως η μάρτυρας της αιτούσας κατέθεσε ότι ο αιτών διαθέτει κάποια ακίνητα στο ... μάλιστα ο αιτών δεν επικαλείται νομίμως με σχετική ένσταση το συνυπολογισμό στο ποσό της διατροφής του ποσού που αναλογεί στη μισθωτική αξία του ακινήτου που χρησιμοποιείται από το τέκνο του. Περαιτέρω, το ανήλικο τέκνο των διαδίκων παρακολουθεί μαθήματα αγγλικής γλώσσας σε οργανωμένο φροντιστήριο, για τα οποία απαιτείται ως δίδακτρα κάθε μήνα το ποσό των 60 ευρώ. Ακόμη, το τέκνο συμμετέχει σε αθλητικές δραστηριότητες του δήμου ……, για τις οποίες η μηνιαία συνδρομή ανέρχεται στο ποσό των 25 ευρώ. Κατά τα λοιπά, οι λοιπές ανάγκες του ανηλίκου τέκνου, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι δαπάνες ένδυσης, υπόδησης, εκπαίδευσης, διατροφής και ψυχαγωγίας, είναι οι συνηθισμένες ενός παιδιού της ηλικίας του. Οι δε ιατρικές εξετάσεις και φαρμακευτική του περίθαλψη καλύπτονται από τον ασφαλιστικό του φορέα. Έτσι, οι ανάγκες του ανηλίκου τέκνου, όπως αυτές προκύπτουν από τις παραπάνω συνθήκες ζωής του, ανέρχονται στο ποσό των 450 ευρώ. Ενόψει αυτού, η συμμετοχή του αιτούντα-πατέρα ανέρχεται σε 150 ευρώ το μήνα – ο ίδιος άλλωστε με το νομίμως κατατεθέν σημείωμά του δηλώνει ότι μπορεί να καταβάλει 100 ευρώ σε χρήμα και να επιμελείται περιστασιακά της ένδυσης και υπόδησης του τέκνου του. Συνεπώς, ο αιτών-πατέρας οφείλει και έχει τη δυνατότητα να καταβάλει ως προσωρινή διατροφή το ποσό των 150 ευρώ, το δε υπόλοιπο ποσό των 300 ευρώ βαρύνει την αιτούσα-μητέρα, η οποία το παρέχει με την εργασία της, τη συνεχή περιποίηση και εν γένει φροντίδα της. Επίσης, θα πρέπει να ρυθμιστεί και ο τρόπος και ο χρόνος επικοινωνίας του αιτούντα-πατέρα με το τέκνο του, προς αποφυγή οξύτητας στις σχέσεις των διαδίκων και δημιουργίας απρόβλεπτων καταστάσεων, δεδομένου ότι, όπως προέκυψε από την ακροαματική διαδικασία, και μέχρι σήμερα για το ζήτημα αυτό δημιουργούνται προστριβές μεταξύ των διαδίκων. Ο αιτών ζητεί τη ρύθμιση του δικαιώματος επικοινωνίας του με το τέκνο και σε περίπτωση επανεγκατάστασής του στην Ελλάδα, γεγονός όμως αβέβαιο καθώς ο ίδιος δηλώνει ότι τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον δεν προτίθεται να επιστρέψει στην χώρα του. Άλλωστε, εάν σε χρόνο μετά τη συζήτηση της αίτησης μεταβληθούν οι συνθήκες ζωής του (όπως επάνοδός του στην Ελλάδα) ο αιτών μπορεί να αιτηθεί τη μεταρρύθμιση της παρούσας απόφασης. Όσο δε αφορά το αίτημα του αιτούντα όπως κατά την περίοδο των εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα και κατά τις θερινές διακοπές, εάν δεν είναι δυνατόν ο ίδιος να έρθει στην Ελλάδα, να μεταβαίνει το τέκνο στο εξωτερικό στον τόπο κατοικίας του, τούτο θα πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμο, όχι γιατί πρακτικά δεν μπορεί ένα ανήλικο παιδί να ταξιδέψει στο εξωτερικό χωρίς την παρουσία γονέα ή κηδεμόνα, όπως αβασίμως ισχυρίζεται η αιτούσα (συνοδεύεται από αεροσυνοδό κατόπιν συνεννόησης με την αεροπορική εταιρεία), αλλά γιατί ο ίδιος ο αιτών δεν δίνει επαρκείς και σαφείς πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες διαμονής του στη …… κατατίθεται μόνον ότι φιλοξενείται σε σπίτι συγγενή του. Το Δικαστήριο, όμως, θα ρυθμίσει το δικαίωμα επικοινωνίας του αιτούντα με το τέκνο του κατά την περίοδο των εορτών και καλοκαιρινών διακοπών σε περίπτωση που ο αιτών θα βρίσκεται ο ίδιος στην Ελλάδα. Τέλος, ο αιτών κάθε Τρίτη, Πέμπτη και Κυριακή θα μπορεί να έχει επικοινωνία με το τέκνο του μέσω SKYPE, ή, αν τούτο δεν είναι δυνατόν, μέσω του σταθερού τηλεφώνου της οικίας της μητέρας του τέκνου, χωρίς η τελευταία να παρεμποδίζει καθ΄ οιονδήποτε τρόπο τη συνομιλία τους. Σημειώνεται ότι το SKYPE είναι μία διαδικτυακή εφαρμογή εύκολη στη χρήση της, ανεξάρτητη και αυτοτελής από τη λοιπή χρήση του διαδικτύου, ήδη δεν ο αιτών, όπως προαναφέρθηκε, έχει χαρίσει στο τέκνο του tablet για το σκοπό αυτό. Κατόπιν των προαναφερομένων, οι ένδικες αιτήσεις θα πρέπει να γίνουν δεκτές ως και ουσιαστικά βάσιμες, και να ανατεθεί προσωρινά στην αιτούσα-μητέρα η επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων, να υποχρεωθεί ο αιτών-πατέρας να καταβάλλει προσωρινά στην αιτούσα-μητέρα το πρώτο πενθήμερο κάθε μήνα και για χρονικό διάστημα από την επίδοση της αίτησης και μέχρι εκδόσεως οριστικής απόφασης διατροφής, για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου τους, το ποσό των 150 ευρώ ως ορισθείσα διατροφή, να ρυθμιστεί προσωρινά το δικαίωμα επικοινωνίας του αιτούντος-πατέρα με το ανήλικο τέκνο του, όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό, και να απειληθεί σε βάρος της αιτούσας-μητέρας χρηματική ποινή και προσωπική κράτηση, όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό, για την περίπτωση που αυτή παραβιάσει τις διατάξεις της παρούσας απόφασης. Τα τυχόν δικαστικά έξοδα των διαδίκων θα πρέπει να συμψηφιστούν εν όλω μεταξύ τους, λόγω της ιδιότητάς τους ως συζύγων (άρθρ. 179 Κ.Πολ.Δ.)…»  

 




Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος- Διαμεσολαβήτρια