Πρώτη φορά στο δικαστήριο (Μάρτυρας ή Διάδικος)

Για όσους δεν έχουν πάει ποτέ σε δικαστήριο η πρώτη φορά είναι πάντα μία στρεσογόνα διαδικασία. Είτε είναι μάρτυρες είτε διάδικοι, το άγχος υπάρχει και όσο πλησιάζουν οι μέρες, τόσο η αγωνία κορυφώνεται μαζί με αυτή και οι απορίες: «Που βρίσκονται τα δικαστήρια; Τι ώρα πρέπει να φτάσω;  Όταν ξεκινήσει η διαδικασία τι πρέπει να κάνω ; Θα φωνάξει κάποιος το όνομά μου ; Θα μιλήσω με το δικαστή; Εάν με βρίσει ο αντίδικος ή με προκαλέσει, τι να κάνω; Ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά μου μέσα στο δικαστήριο; Πρέπει και το ντύσιμό μου να είναι ανάλογο;».

Καταρχάς είναι σημαντικό να γνωρίζεις ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν άγχος.  Ο διάδικος θέλει να πάει καλά η υπόθεσή του και θέλει να κάνει καλή εντύπωση στο δικαστήριο. Ο μάρτυρας πάλι, σκεπτόμενος τη σοβαρότητα του ρόλου του και τις συνέπειες της κατάθεσής του, θέλει να πει τα πράγματα όπως είναι, και να αποδοθεί δικαιοσύνη. Και ο μάρτυρας πάλι θέλει να κάνει καλή εντύπωση στο δικαστήριο αλλά και στον διάδικο υπέρ του οποίου καταθέτει.

Εάν έχεις χρόνο μπορείς να επισκεφτείς μία δικαστική αίθουσα και να παρακολουθήσεις κάποιες δίκες. Αυτό θα σε βοηθήσει να «δεις» και να εντοπίσεις λάθη στις ανθρώπινες συμπεριφορές που δεν θα ήθελες να κάνεις. Εάν πάλι δεν έχεις χρόνο μπορείς να διαβάσεις τα παρακάτω που ελπίζω να σε βοηθήσουν:    

1) Δεν είναι δύσκολο να βρεις το δικαστήριο, εάν προηγουμένως έχεις φροντίσεις να ενημερωθείς για την ακριβή τοποθεσία του. Με τις οδηγίες του δικηγόρου ή του χάρτη πλοήγησης στο internet θα βρεις ακριβώς την τοποθεσία και όποιες δυνατότητες πρόσβασης έχεις σε αυτό ( π.χ με αυτοκίνητο, με ΜΕΤΡΟ, με λεωφορείο κ.λ.π) .

2) Στο δικαστήριο πρέπει να φτάσεις νωρίς. Οι δικηγόροι πάμε στο δικαστήριο τουλάχιστον 30-40 λεπτά νωρίτερα της έναρξης της διαδικασίας. Εσύ δεν χρειάζεται να πας τόσο νωρίς, αλλά φρόντισε να είσαι εκεί τουλάχιστον 20 λεπτά πριν την έναρξη της δίκης. Η έγκαιρη άφιξή σου στο δικαστήριο θα ελαττώσει το άγχος σου.  

3)Τον έλεγχο της διαδικασίας στο δικαστήριο, τον έχει ο δικαστής. Επίσης θα πρέπει να γνωρίζεις ότι όλες οι διαδικασίες δεν είναι ίδιες. Είναι διαφορετικό να είσαι μάρτυρας σε ποινικό δικαστήριο ή κατηγορούμενος, και διαφορετικό να είσαι μάρτυρας σε πολιτικό δικαστήριο ή διάδικος σε πολιτική διαδικασία ( π.χ οικογενειακό, κληρονομικό, μισθώσεις κ.λ.π).  Στην τελευταία περίπτωση (με εξαίρεση κάποιες περιπτώσεις που ρητά ορίζονται στο νόμο) η παράσταση του δικηγόρου είναι υποχρεωτική.  Και εφόσον είσαι διάδικος σε τέτοια διαδικασία ο δικηγόρος σου θα σε ενημερώσει για όλα αυτά.   

4) Με τον δικαστή ή τους δικαστές, θα «μιλήσεις», σίγουρα εάν είσαι μάρτυρας. Ο δικαστής θα σου κάνει ερωτήσεις. Και εσύ θα πρέπει να απαντήσεις με σεβασμό. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι στο δικαστή μιλάμε στο πληθυντικό και δεν αντιστρέφουμε τις ερωτήσεις που μας κάνει. Μπορεί να έχεις απορίες. Εάν δεν καταλαβαίνεις κάτι, μπορείς να το πεις και να ζητήσεις να σου ξανακάνουν την ερώτηση. Εάν δεν θυμάσαι ή δεν γνωρίζεις κάτι, μπορείς και αυτό να το πεις.

5)  Με ηρεμία και σεβασμό θα πρέπει να απαντάς και στους δικηγόρους της άλλης πλευράς. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να μην σου αρέσουν καθόλου οι ερωτήσεις που θα σου κάνουν  ή μπορεί και να σε ενοχλήσουν. Εάν αντιδράσεις άσχημα, εάν ειρωνευτείς, εάν χάσεις τον έλεγχο και αρχίζεις να φωνάζεις  θα αξιολογηθείς αρνητικά, ότι σημαίνει αυτό για την υπόθεση.  

6) Είναι δύσκολο να είσαι διάδικος σε οικογενειακή υπόθεση. Στις περισσότερες περιπτώσεις ακούγονται  άσχημα πράγματα, ψέματα ή αλήθειες. Και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να παραμείνεις ήρεμος. Η ηρεμία σου δεν είναι απάθεια ή ηττοπάθεια, αλλά ένδειξη σεβασμού στο δικαστήριο.  

7) Καλό είναι να βρίσκεσαι μακριά από τον αντίδικο. Απόφυγε κάθε βλεμματική επαφή μαζί του και μην «απαντήσεις» σε τυχόν προκλήσεις του, όσο προσβλητικές και να είναι.

8) Όση ώρα βρίσκεσαι μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου, μην μιλάς ούτε στον διπλανό σου ούτε και στο κινητό σου. Δεν είναι μόνο αγένεια απέναντι σε όσους εργάζονται εκείνη την ώρα (δικαστές, δικηγόροι, γραμματείς) είναι και φοβερή ηχορύπανση με όλες τις δυσμενείς συνέπειες που έχει αυτή.

9) Αγένεια επίσης είναι να μασάς τσίχλα, να φοράς γυαλιά ηλίου, να παίζεις παιχνίδια στο κινητό σου, να παίζεις κομπολόι, να κάνεις γκριμάτσες, μορφασμούς και χειρονομίες. Εάν δεν θέλεις να παρακολουθήσεις τη διαδικασία μπορείς να βγεις έξω από την αίθουσα και να μείνεις εκεί μέχρι να έρθει η σειρά σου. Φρόντισε όμως να είσαι κοντά για να μην σε ψάχνουνε.

10) Τελευταίο αφήνω το ντύσιμο. Όχι επειδή δεν είναι σημαντικό αλλά γιατί όλοι καταλαβαίνουμε ότι η αίθουσα του δικαστηρίου είναι χώρος αξιολόγησης και κρίσης. Για αυτό θα πρέπει να ντυθείς σεμνά.   

Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος - Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
https://stefaniasouli.gr/