Απόρριψη του αιτήματος απόδοσης του τέκνου από τους τρίτους στους πραγματικούς του γονείς, προκειμένου να αποτραπεί κίνδυνος βλάβης του τέκνου

Παρατίθεται κατωτέρω απόσπασμα της υπ.αρ. 955/1999 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κατερίνης, δημοσιευμένης στην Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών του ΔΣΑ  


" … Από τις αναγκαστικού δικαίου διατάξεις των άρθρων 1510 και 1518 του ΑΚ προκύπτει ότι η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την επιμέλεια είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων (γονική μέριμνα), οι οποίοι την ασκούν από κοινού. Κατά την άσκηση του δικαιώματός των αυτού, εν όψει και του χαρακτήρος του ως προσωποπαγούς και αμεταβιβάστου (Ι. Σπυριδάκη Οικ. Δικ. τόμ. 4ος σελ. 267, Ε. Κουνουγέρη - Μανωλεδάκη Οικ. Δικ. τόμ. 2ος σελ. 181) στερούνται οι φυσικοί γονείς της εξουσίας να παραδίδουν το τέκνο τους σε τρίτο για πολύ χρόνο προς άσκηση επιμελείας σ’ αυτό, καθόσον θα συνεπαγόταν τούτο την αυτοδίκαιη εν τοις πράγμασι παύση της γονικής τους μέριμνας στο τέκνο. Αν παρά ταύτα καταχρώμενοι του δικαιώματος οι γονείς παραδώσουν το τέκνο, όπως λέχθηκε, η σχετική σύμβαση είναι άκυρη ως αντικείμενη στις ως άνω δημοσίας τάξεως διατάξεις, οι οποίες θεσπίσθηκαν για την εξυπηρέτηση του γενικότερου συμφέροντος της προστασίας των ανηλίκων τέκνων. Στην περίπτωση όμως κατά την οποία φυσικοί γονείς, για οποιονδήποτε έκριναν αυτοί λόγο ορθό παρέδωσαν πάλι το τέκνο εγγύς του χρόνου γέννησής του σε τρίτους, προς άσκηση επιμέλειας σ’ αυτό, και παρέμεινε στην οικία τους για ικανό χρόνο, διαμορφώνοντας την πεποίθηση ότι οι έχοντες αυτό είναι οι πραγματικοί γονείς, τότε αν αποδοθεί το τέκνο στους φυσικούς του γονείς, χωρίς να προηγηθεί μακρά ψυχολογική προετοιμασία, υπάρχει κίνδυνος να προκληθούν βαρύτατα μέχρι και καταστροφικά ψυχικά τραύματα σ’ αυτό. Εν προκειμένω οι αιτούντες ως ασκούντες τη γονική μέριμνα στο ανήλικο τέκνο τους …, το οποίο προ πενταετίας παρέδωσαν προσωρινά για συντροφιά στους καθών προς κατασίγαση του πόνου τους εκ της απωλείας σε τροχαίο συμβάν του δικού τους συνώνυμου τέκνου, επικαλούμενοι επείγουσα περίπτωση ζητούν να υποχρεωθούν οι καθών και με την απειλή του άρθρου 946 ΚΠολΔ να τους αποδώσουν το σ’ αυτούς παραδοθέν τέκνο, που ήδη παράνομα κατακρατούν. Η αίτηση με το παραπάνω περιεχόμενο είναι νόμιμη, στηριζομένη στις τεθείσες στην αρχή της παρούσης διατάξεις, ως και στις των άρθρων 731 και 735 του ΚΠολΔ, και πρέπει να ερευνηθεί κατ’ ουσίαν κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 682 και επ. του ΚΠολΔ. Πιθανολογήθηκαν τα ακόλουθα περιστατικά: Οι αντίδικοι διατηρούσαν από ετών πολύ καλές φιλικές και οικογενειακές σχέσεις. Η αγάπη αυτή εκδηλώθηκε έμπρακτα με τη μορφή της συμπαράστασης από πλευράς αιτούντων, η οποία υλοποιήθηκε με την προσωρινή παράδοση απ’ αυτούς στους καθών του ηλικίας μόλις 40 ημερών άρρενος τέκνου τους για συντροφιά τους και προς κατασίγαση του πόνου τους από τη θανάτωση σε τροχαίο συμβάν κατά Νοέμβριο του …. του γιου τους …., ηλικίας 20 ετών. Το ανήλικο τέκνο μετά προθυμίας παρέλαβαν οι καθών στην οικία τους και το περιέβαλαν με ειλικρινή αγάπη και περισσή φροντίδα. Όταν αυτό έγινε 5 μηνών, το βάπτισαν με ανάδοχο τη θυγατέρα τους και του έδωσαν το όνομα ….., εις ανάμνηση του θανατωθέντος συνώνυμου γιου τους, και έκτοτε κατοικεί και διατρέφεται μονίμως στην οικία των καθών σαν να ήταν γνήσιο τέκνο τους. Έτσι δια του τρόπου αυτού η ορφανεμένη κλίνη και η κενή καρέκλα του θανατωθέντος ξαναβρήκαν το διάδοχο εξουσιαστή στο πρόσωπο του μικρού …., η δε περιοχή του ονόματός του εντός της οικίας των καθών ανέστησε το συνώνυμο γιο τους και απάλυνε τον πόνο τους, διατηρώντας αμείωτο το άθροισμα των μελών της οικογενείας τους. Από τέτοιου είδους παραστάσεις και συναισθήματα κυριαρχούμενοι οι καθών, εν όψει και της κοινωνικής τους θέσης, του πρώτου ως ....  και της δεύτερης ως ...., δημιούργησαν άρρηκτο ψυχικό δεσμό αμοιβαίας αγάπης και συμπάθειας με το τέκνο, όπως διαπιστώθηκε από την κατ’ ιδία εξέτασή του στο δικαστήριο. Στη μνήμη του, που διαμορφώνει και το πιστεύω του, διαφάνηκε ότι έχει καταγράψει και εξιδανικεύσει την πατρική και μητρική εικόνα των καθών με όλα τα τυχόν προτερήματά τους, και βάσει των προτύπων αυτών έχει σχεδιάσει τα μελλοντικά του όνειρα. Ουδέποτε έμαθε την φυσική του προέλευση, παρά το γεγονός ότι οι αντίδικοι αντήλλασσαν συχνές επισκέψεις στις οικίες των, αντίθετα όμως γνωρίζει και αποδέχεται ως
πραγματικούς γονείς τους καθών, που το έχουν μαζί τους 5,5 έτη, το φροντίζουν και το υπεραγαπούν. Εάν τυχόν ήθελε επιχειρηθεί ευθεία αποκάλυψη σ’ αυτό της αλήθειας για τη φυσική του προέλευση, θα του δημιουργούσε βαρύτατα ψυχικά προβλήματα απόγνωσης και συντριβής με απρόβλεπτες περαιτέρω συνέπειες για τη σωματική και ψυχική του υγεία. Γι’ αυτό το λόγο ακριβώς πρέπει οι άλλοτε καλές οικογενειακές σχέσεις των αντιδίκων όχι μόνο να φθάσουν στο προ των παρεξηγήσεων επίπεδο, αλλά και να ενταθούν περαιτέρω σε βαθμό που να ταυτισθούν στο γνωστικό του ανηλίκου τέκνου υπαρξιακά και αξιοκρατικά οι μορφές των φυσικών γονέων προς τις των καθών εις τρόπον ώστε να περιαχθεί τούτο σε κατάσταση αδυναμίας επιλογής του κρείττονος, και τότε μόνο να μάθει ανώδυνα την αλήθεια για τη φυσική του προέλευση, η οποία επίσης κρίνεται αναγκαία για τον προσδιορισμό της καταγωγής του, την ανάπτυξη αισθημάτων οικειότητας με τους φυσικούς του γονείς και την εν γένει ψυχοσωματική του υγεία και προκοπή. Σύμφωνα με τις σκέψεις αυτές πρέπει το τέκνο να παραμείνει προσωρινά στους καθών οι οποίοι ορθώς αρνούνται να το αποδώσουν, διότι τούτο επιβάλλει το συμφέρον του (άρθρο 1660 ΑΚ) και μόνο μετά πάροδο ικανού χρόνου και μετά μακράν ψυχολογική προετοιμασία, να του αποκαλυφθεί η αλήθεια και να ενσωματωθεί εν συνεχεία ομαλά στη φυσική του οικογένεια. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, πρέπει να απορριφθεί η αίτηση ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη..."






Στεφανία Σουλή 
Δικηγόρος- Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια 
http://www.stefaniasouli.gr/prophil/