ΠΑΙΔΙΚΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ

Το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών έχει πάρει σοβαρές και ανησυχητικές διαστάσεις στην ελληνική κοινωνία, καθώς αναφέρονται πολυάριθμα τέτοια περιστατικά.

Έχει παρατηρηθεί ότι οι δράστες της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης είναι γνωστοί στην οικογένεια και στο παιδί. Η σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού μπορεί να συμβεί μέσα στην οικογένεια από το γονιό, από θετό γονιό, πατριό, σύντροφο της άγαμης μητέρας, θείο, εξάδελφο, αδελφό ή άλλους συγγενείς.

Στο σύνολο των περιστατικών παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης που έχουν αναφερθεί ή καταγγελθεί στο Συμβουλευτικό Κέντρο, δράστης είναι ο πατέρας, ο πατριός ή ο σύντροφος της άγαμης μητέρας.

• Ένα τρίχρονο αγοράκι κακοποιήθηκε σεξουαλικά από το σύντροφο της άγαμης μητέρας. Το παιδί ανέφερε τη σεξουαλική κακοποίηση στη γιαγιά. Η γιαγιά απευθύνθηκε στην Εισαγγελία Ανηλίκων και κατήγγειλε το γεγονός. Από τον εισαγγελέα ανηλίκων δόθηκε εντολή για ιατρική εξέταση και νοσηλεία του παιδιού στο Νοσοκομείο Παίδων. Οι εξετάσεις επιβεβαίωσαν τη σεξουαλική κακοποίηση. Ο δράστης προφυλακίστηκε. Η μητέρα στην αρχή κατέθεσε κατά του δράστη. Εν συνεχεία με συμπληρωματική της κατάθεση διαφοροποίησε τη στάση της από τη μητέρα της και γιαγιά του παιδιού, με εμφανή τη διάθεση να υποστηρίξει το δράστη. Ισχυρίστηκε ότι ο σύντροφός της ήταν αθώος, παρ’ όλα τα σε βάρος του συντριπτικά στοιχεία ενοχής, και ότι όλα ήταν μια πλεκτάνη η οποία είχε στηθεί από τη μητέρα της.

• Ένας βίαιος άντρας άρχισε να προβαίνει σε πράξεις σεξουαλικής κακοποίησης του οχτάμηνου βρέφους του (αγοράκι), όταν η γυναίκα του ζήτησε να χωρίσουν. Το ζευγάρι ήταν ήδη έξι χρόνια παντρεμένο, όταν απέκτησε το παιδί με μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Ο βίαιος άντρας χάιδευε και τοποθετούσε στο στόμα του το γεννητικό μόριο του μωρού, μπροστά στη σοκαρισμένη μάνα, και της έδειχνε τι θα έκανε στο παιδί του, τις στιγμές που θα έκανε χρήση του δικαιώματος επικοινωνίας και εκείνη δε θα ήταν παρούσα για να το προστατεύσει. Στο συγκεκριμένο περιστατικό συνυπήρχε σεξουαλική κακοποίηση τέκνου και άσκηση ψυχολογικής βίας στη γυναίκα.

• Μια γυναίκα, θύμα σεξουαλικής κακοποίησης από το σύζυγό της, τον οποίο η ίδια περιέγραψε ως σεξομανή, κατήγγειλε σεξουαλική κακοποίηση του πεντάχρονου γιου της από τον πατέρα του. Η γυναίκα είχε αφήσει το αγόρι στον εν διαστάσει σύζυγό της για τις καλοκαιρινές διακοπές. Το παιδί ανέφερε στη μητέρα του ότι ο πατέρας πίεζε το παιδί να κοιμάται μαζί του στο ίδιο κρεβάτι. Επιπρόσθετα ο δράστης ήταν χρήστης κοκαΐνης.

• Μια γυναίκα, θύμα σωματικής κακοποίησης από τον δεύτερο σύζυγό της, κατήγγειλε σεξουαλική κακοποίηση της δεκατριάχρονης κόρης της. Η γυναίκα έπιασε επ’ αυτοφώρω τον δεύτερο σύζυγό της σε ερωτική συνεύρεση με τη δεκατριάχρονη κόρη της. Το κορίτσι δήλωσε στη μητέρα του ότι όλα έγιναν με τη συναίνεσή της.

• Ένας βίαιος άντρας βίαζε τη γυναίκα του, παρουσία του τετράχρονου γιου του.

• Ένας βίαιος άντρας μαζί με το θείο του κακοποιούσε σεξουαλικά το τετράχρονο αγοράκι του, επιδεικνύοντας σε αυτό πορνογραφικό υλικό σε PC. Το παιδί ανέφερε στη μητέρα ότι ο πατέρας του και ο παππούς τον άγγιζαν στα γεννητικά όργανα. Κατά δήλωση της μητέρας, ο εν διαστάσει σύζυγός της ως παιδί είχε κακοποιηθεί σεξουαλικά από συγγενικό του πρόσωπο (πιθανόν από το θείο).

Η σεξουαλική κακοποίηση ξεκινάει συνήθως νωρίς. Το παιδί βρίσκεται στη βρεφική ή νηπιακή ηλικία.

Στοιχεία της σεξουαλικής κακοποίησης είναι: θωπείες (χαϊδέματα) στα γεννητικά όργανα του παιδιού και σε άλλα απόκρυφα μέρη του σώματος, σεξουαλικά φιλιά, εξαναγκασμός του παιδιού να θωπεύσει τα γεννητικά όργανα του δράστη, προστριβή των γεννητικών οργάνων του δράστη στα γεννητικά όργανα του παιδιού ή πάνω στο παιδί, πλήρης συνουσία με συνένωση των γεννητικών οργάνων, παρά φύση συνουσία, η πεολειχία, η αιδοιολειχία με σκοπό την ικανοποίηση των γενετήσιων ορμών του δράστη. Σεξουαλική κακοποίηση επίσης αποτελούν η επίδειξη στο παιδί των γεννητικών οργάνων του δράστη, η επίδειξη στο παιδί πορνογραφικού υλικού, η χρησιμοποίηση του παιδιού για την παραγωγή πορνογραφικού υλικού.

Τις περισσότερες φορές τα παιδιά δε μιλούν γιατί φοβούνται. Ο δράστης απειλεί το παιδί για να διασφαλίσει τη σιωπή του. Το παιδί θα μιλήσει μόνο εάν αισθανθεί ασφάλεια.

Συνήθως δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις σεξουαλικής κακοποίησης. Όταν υφίστανται σωματικές ενδείξεις, ο παιδίατρος ή ο ιατροδικαστής δύναται να αποφανθεί εάν το παιδί έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά.

Είναι δύσκολο να καταλάβεις αν το παιδί σου έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά. Να ανησυχήσεις και να απευθυνθείς άμεσα σε παιδοψυχίατρο και παιδίατρο, εάν το παιδί σου:

• Ζωγραφίζει εικόνες που αναπαριστούν σεξουαλικές πράξεις.

• Γνωρίζει λέξεις και πράξεις σεξουαλικές, που δε συνάδουν με την ηλικία του.

• Φοβάται ξαφνικά και αναιτιολόγητα τον πατέρα ή πατριό, ή το σύντροφό σου.

• Δείχνει ιδιαίτερη προσκόλληση στον πατέρα ή πατριό, ή το σύντροφό σου.

• Δείχνει νευρικό ή βρίσκεται σε ένταση όταν ο πατέρας ή πατριός, ή ο σύντροφός σου εμφανίζεται ξαφνικά στο χώρο.

• Φύγει από το σπίτι.

• Αυτοτραυματίζεται ή κάνει απόπειρα αυτοκτονίας.

• Εμφανίσει πόνο, πληγές, αιμορραγία και υγρά στη γεννητική περιοχή.

• Εμφανίσει σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα (π.χ. έρπη γεννητικών οργάνων).

• Είναι έγκυος.

Να σε προβληματίσει εάν ο σύντροφός σου:

• Είναι πολύ διαχυτικός με το παιδί και συνέχεια εκδηλώνει την αγάπη του με υπερβολικά αγγίγματα στο σώμα του παιδιού.

• Διαθέτει υπερβολικό χρόνο στο παιδί.

• Έχει αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχέση με το παιδί και σε έχει αποκλείσει από αυτή.

• Εισβάλλει στο δωμάτιο του παιδιού ή στο λουτρό, την ώρα που το παιδί ντύνεται, πλένεται ή κάνει τις ανάγκες του.

Οι δράστες σεξουαλικής κακοποίησης προσπαθούν να κλείσουν το στόμα του παιδιού με απειλές, τεχνάσματα, δελεασμούς, δώρα και χρηματικά ποσά. Τις περισσότερες φορές τα καταφέρνουν.

Έχει παρατηρηθεί ότι οι περισσότερες μητέρες εκδηλώνουν δυσπιστία όταν το παιδί τους αναφέρει σεξουαλική κακοποίηση από το σύντροφό τους. Κάποιες από αυτές, είτε επειδή θα υποτιμήσουν το γεγονός είτε επειδή θα φοβηθούν τον κοινωνικό διασυρμό, που στο μυαλό τους έρχεται ως αποτέλεσμα μιας δημοσιοποίησης και μιας καταγγελίας, δε θα διερευνήσουν ούτε θα καταγγείλουν τη σεξουαλική κακοποίηση. Το παιδί που δε θα λάβει βοήθεια θα εμφανίσει σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Ο έφηβος θα αναζητήσει στήριγμα στις ουσίες ή θα αποπειραθεί να βάλει τέλος στη ζωή του.

Είναι αρκετές οι περιπτώσεις κυρίως έφηβων κοριτσιών, θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης από πατριό ή σύντροφο της μητέρας, τα οποία δεν έλαβαν βοήθεια (υποστήριξη από τη μητέρα τους, θεραπεία από ειδικό) και παρουσίασαν αυτοκτονικό ιδεασμό ή εξάρτηση από ουσίες.

Εάν το παιδί σου αναφέρει ότι έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά, οφείλεις να το πιστέψεις και οφείλεις να πράξεις τα δέοντα. Εάν το παιδί σου έχει σωματικές ενδείξεις σεξουαλικής κακοποίησης (π.χ. τραύματα, πληγές στην περιοχή των γεννητικών οργάνων) θα πρέπει να εξεταστεί άμεσα από παιδίατρο σε δημόσιο νοσοκομείο. Η καθυστέρηση εξέτασης του παιδιού έχει ως αποτέλεσμα να χαθούν σημαντικά ιατρικά ευρήματα. Εάν καταγγείλεις την πράξη στον εισαγγελέα ανηλίκων θα διαταχθεί εξέταση του παιδιού από παιδοψυχίατρο-πραγματογνώμονα και ιατροδικαστή. Παράλληλα μπορείς και εσύ να ορίσεις τεχνικό σύμβουλο-παιδοψυχίατρο, ο οποίος θα εκφέρει τη δική του επιστημονική γνώμη σχετικά με το εάν υφίσταται περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης του παιδιού.

 Πώς θα προστατεύσεις το παιδί σου;

• «Το προλαμβάνειν κρείττον του θεραπεύειν». Ενδυνάμωσε τη σχέση σου μαζί του και θα ελαχιστοποιήσεις τις πιθανότητες να καταστεί θύμα σεξουαλικής κακοποίησης όχι μόνο από το σύντροφό σου αλλά και από οποιονδήποτε τρίτο. Είναι σημαντικό να είσαι κοντά στο παιδί σου και να συζητάς μαζί του· να του μιλάς ανοιχτά και να του λες να μη φοβάται να σου εμπιστευθεί απορίες, φόβους και ανησυχίες. Είναι σημαντικό να μιλάς μαζί του για το σεξ.

• Μάθε στο παιδί σου ότι έχει το δικαίωμα να λέει «όχι» όταν για παράδειγμα δε θέλει να παίξει, να το γαργαλήσουν, να το αγκαλιάσουν ή να το φιλήσουν. Εξήγησέ του ποιες συμπεριφορές είναι ανεπίτρεπτες και ζήτησε να σε ενημερώσει αμέσως αν κάποιος του έκανε κάτι που του δημιούργησε φόβο και ανησυχία.

• Βεβαιώσου ότι οι προσωπικές δραστηριότητες του παιδιού γίνονται σεβαστές από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.

 • Όσο πιο κοντά βρίσκεσαι στο παιδί σου, όσο περισσότερο μιλάς μαζί του, τόσο πιο ασφαλές θα νιώθει για να σου αποκαλύψει τυχόν σεξουαλική κακοποίηση. Για περισσότερες πληροφορίες και κατευθυντήριες οδηγίες μπορείς να επικοινωνήσεις με το Συμβουλευτικό Κέντρο και να μιλήσεις με σύμβουλο.

(ΑΘΕΑΤΗ ΒΙΑ - Η αγάπη δεν πρέπει να πονάει , σελ. 208 επ.)




Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil/