Επίδειξη εγγράφων (Ασφαλιστικά μέτρα- Αποκτήματα συζύγων)

Παρατίθεται κατωτέρω απόσπασμα της υπ.αρ. 207/2017 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Καλαμάτας, δημοσιευμένη στην Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών του ΔΣΑ.   

«… Κατά το άρθρο 902 ΑΚ, το οποίο εφαρμόζεται εφόσον δεν υφίσταται εκκρεμής δίκη, όποιος έχει έννομο συμφέρον να πληροφορηθεί το περιεχόμενο ενός εγγράφου, που βρίσκεται στην κατοχή άλλου έχει το δικαίωμα να απαιτήσει την επίδειξη ή και αντίγραφο του. Η επίδειξη εγγράφου με βάση το άρθρο αυτό μπορεί να ζητηθεί με αγωγή να επιδιωχθεί και με ασφαλιστικά μέτρα, εφόσον συντρέχει επείγουσα περίπτωση ή επικείμενος κίνδυνος (ΑΠ 1613/2000 ΕλΔνη42 6801) στηρίζεται δε η άποψη αυτή στο άρθρο 731 ΚΠολΔ που ορίζει ότι το δικαστήριο δικαιούται να διατάξει ως ασφαλιστικό μέτρο, την ενέργεια παράλειψη ή ανοχή ορισμένης πράξης από εκείνον κατά του οποίου στρέφεται η  αίτηση. Περαιτέρω, οι περιπτώσεις που προβλέπονται διαζευκτικά στο εν λόγω άρθρο, εξειδικεύουν το έννομο συμφέρον του ενάγοντος ή του αιτούντος και αναφέρονται περιοριστικά είναι ο ακόλουθες: α) το έγγραφο να συντάχθηκε προς το συμφέρον  του αιτούντος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αφορά αποκλειστικά το συμφέρον αυτού αλλά αρκεί να έχει συνταχθεί και προς το συμφέρον του, β) να πιστοποιεί έννομη σχέση η οποία να αφορά και τον αιτούντα και γ) να σχετίζεται με διαπραγματεύσεις που έγιναν σχετικά με τέτοια έννομη σχέση είτε απευθείας από τον ίδιο τον αιτούντα είτε για το συμφέρον του με τη μεσολάβηση τρίτου (ΑΠ 626/2014 ΝΟΜΟΣ, ΕφΠειρ 290/2015 ΝΟΜΟΣ, ΠΠΠειρ 3686/2013 ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, στην αγωγή ή στην αίτηση επιδείξεως εγγράφου νομιμοποιείται παθητικά ο κάτοχος αυτού, έστω και αν δεν υπάρχει εναντίον του αξίωση σχετική με το έγγραφο, ο οποίος (κάτοχος) μπορεί να είναι και τρίτος όπως για παράδειγμα η τράπεζα (ΜΠρΘεσ 18952/2003 ΝΟΜΟΣ), το Δημόσιο, τα Νομικά Πρόσωπα Δημόσιου Δικαίου ή και νομικά πρόσωπα που έχουν συσταθεί και λειτουργούν υπό μορφή οργανισμού ιδιωτικού δικαίου έστω και αν ο κύριος ή αποκλειστικός μέτοχος αυτών είναι το κράτος, εφόσον κατέχουν το επιδεικτέο έγγραφο (ΜΠΠειρ 2486/2012 ΝΟΜΟΣ). Στην προκειμένη περίπτωση, ο αιτών με τις υπό κρίση αιτήσεις του εκθέτει ότι ο γάμος του με την καθ' ης λύθηκε αμετάκλητα την ……-2015, προτίθεται δε να ασκήσει αγωγή συμμετοχής στα αποκτήματα διότι υφίσταται αύξηση της ... περιουσίας της στη διάρκεια του γάμου και συμβολή του σε αυτή. Ότι για την απόδειξη της αγωγής του είναι αναγκαία τα αναφερόμενα στο σκεπτικό και αιτητικό των αιτήσεων του έγγραφα και ειδικότερα τα κάτωθι: 1. Βιβλίο εσόδων - εξόδων, 2. Βιβλίο παγίων, 3. Βιβλίο πόρτας - ασθενών των ετών 2005 - 2013, 4. Εκκαθαριστικά εισοδήματα των ετών 2000 έως 2015, 5. Το έντυπο Ε 2 φορολογίας μισθωμάτων των ετών 2000 έως 2015, 6. Το έντυπο Ε 3 φορολογικών στοιχείων επιτηδευματιών των ετών 2006 έως 2015, 7. Το έντυπο Ε 9 βεβαίωση δηλωθείσας περιουσιακής κατάστασης των ετών 2000 έως 2015, 8. Τραπεζικούς λογαριασμούς με υπόλοιπο την ……-2015, ήτοι της πρώην τράπεζας MARFIN EGNATIA με IBAN GR 3..., της Εθνικής Τράπεζας με αρ. ... και ..., της τράπεζας ΠΕΙΡΑΙΩΣ με αρ.-... Πληροφοριακό έντυπο του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών για τον αριθμό των μετοχών των εταιριών ………. των οποίων η καθ' ης ήταν κυρία την …..-2015, ζητά δε να υποχρεωθεί η καθ' ης να του επιδείξει τα ανωτέρω έγγραφα με την απειλή χρηματικής ποινής και προσωπικής κράτησης για την περίπτωση μη συμμόρφωσης της καθώς και να καταδικαστεί η καθ' ης στη δικαστική του δαπάνη.

Η αίτηση εισάγεται παραδεκτά προς εκδίκαση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρα 683 §1 και 22 ΚΠολΔ), κατά την προκειμένη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 686 επ. ΚΠολΔ), πλην όμως πρέπει να απορριφθεί πρωτίστως ως απαράδεκτη ελλείψει παθητικής νομιμοποίησης σε ότι αφορά το αίτημα για την επίδειξη των εγγράφων με αρ. 4, 5, 6, 7, 8 και 9 καθώς τα ανωτέρω έγγραφα δεν βρίσκονται στην κατοχή της καθ' ης αλλά τα μεν εκκαθαριστικά σημειώματα και τα έντυπα Ε 2, Ε 3 και Ε 9 πρέπει να αναζητηθούν από την οικεία Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία, οι τραπεζικοί λογαριασμοί από τα αντίστοιχα τραπεζικά ιδρύματα, ενώ οι μετοχές των εταιριών από το Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών, καθώς, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στη μείζονα σκέψη της παρούσας, στην αγωγή ή στην αίτηση επιδείξεως εγγράφου νομιμοποιείται παθητικά ο κάτοχος αυτού, έστω και αν δεν υπάρχει εναντίον του αξίωση σχετική με το έγγραφο, ο οποίος (κάτοχος) μπορεί να είναι οιοσδήποτε τρίτος. Σε ότι αφορά τα έγγραφα υπό αριθμούς 1, 2 και 3, οι αιτήσεις πρέπει να απορριφθούν ως μη νόμιμες καθώς, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη μείζονα σκέψη της παρούσας, ουδέν των ανωτέρω εγγράφων πιστοποιεί έννομη σχέση η οποία να αφορά και τον αιτούντα. Ειδικότερα, τα ανωτέρω έγραφα σχετίζονται αποκλειστικά με την επαγγελματική δραστηριότητα της καθ' ης, τηρούνται είτε από την ίδια είτε από το υπαλληλικό προσωπικό της είτε από το λογιστή της, χωρίς να ασκεί οποιαδήποτε επιρροή το πρόσωπο που τα συνέταξε καθώς ο τρόπος τήρησης των ανωτέρω βιβλίων υπαγορεύεται από το νόμο, ο δε αιτών ουδεμία έννομη σχέση έχει σε σχέση με τα ανωτέρω βιβλία και ότι αναφέρεται σε αυτά. Σε κάθε δε περίπτωση επισημαίνεται, επικουρικά, ότι τα ανωτέρω φορολογικά στοιχεία εμπίπτουν στην έννοια του φορολογικού απορρήτου και επομένως υφίσταται νόμιμος λόγος άρνησης επίδειξης αυτών, όπως ρητά ορίζεται στο άρθρο 17 Ν. 4174/2013 καθώς δεν συντρέχει εξαίρεση εκ των περιοριστικώς προβλεπομένων στην παρ. 1 του ιδίου άρθρου (περ. α' έως ιδ'). Κατόπιν όλων των ανωτέρω, οι υπό κρίση αιτήσεις πρέπει να απορριφθούν στο σύνολο τους, ενώ τα δικαστικά έξοδα της καθ' ης πρέπει να επιβληθούν σε βάρος του αιτούντος λόγω ήττας του στη δίκη (άρθρα 176 και 191 §2 ΚΠολΔ), κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο διατακτικό…»

Στεφανία Σουλή

Δικηγόρος- Διαμεσολαβήτρια

http://www.stefaniasouli.gr/