Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2010

Παραμονή Πρωτοχρονιάς ... σε ένα ελληνικό σπίτι ...

Είναι παραμονή Πρωτοχρονιάς και στο σπίτι της Άννας και του Θάνου επικρατεί χαρούμενη και γιορτινή ατμόσφαιρα. Η Άννα, ο Θάνος και τα δυο τους παιδιά, η δεκατριάχρονη Ισμήνη και ο δεκάχρονος Ιάσονας, θα κάνουν αλλαγή του χρόνου σε μια φιλική τους οικογένεια. Ο Θάνος είναι αραχτός στον καναπέ, με τις πιτζάμες, και βλέπει ένα DVD. Η Άννα είναι ντυμένη, μακιγιαρισμένη, και τακτοποιεί τα δώρα που θα πάει στα μέλη της φιλικής οικογένειας. Η ώρα έχει πάει δέκα το βράδυ και ο Θάνος συνεχίζει να είναι στον καναπέ.
«Πότε σκοπεύεις να ετοιμαστείς; Πέρασε η ώρα…» του λέει αγχωμένα η Άννα.
«Μην ανησυχείς, θα είμαι στην ώρα μου», της απαντάει αδιάφορα ο Θάνος.
«Ποια ώρα σου, ρε άνθρωπε… Δέκα πήγε και δεν έχεις κάνει ούτε μπάνιο», παραπονιέται η Άννα.
 «Σε δέκα λεπτά τελειώνει», της απαντά ο Θάνος.
 Η Άννα παρατάει τις τσάντες με τα δώρα και πάει κοντά του. «Έτσι είπες και πριν από μισή ώρα…»
 Ο Θάνος χοροπηδάει πάνω στον καναπέ και πετάει το τηλεκοντρόλ στο πάτωμα. «Με έχεις γαμήσει… ούτε μια ταινία δεν μπορώ να φχαριστηθώ… άντε μην τα πάρω και δεν πάμε πουθενά».
Η Άννα ταράζεται και πάει στο δωμάτιο της κόρης της.
«Τι συμβαίνει;» τη ρωτάει η Ισμήνη, που καταλαβαίνει ότι η μητέρα της είναι αναστατωμένη. «Ο μπαμπάς είναι έτοιμος;»
Η Άννα κουνάει το κεφάλι της και της απαντάει χαμηλόφωνα: «Είναι στον καναπέ ξαπλωμένος και βλέπει DVD».
«Ελπίζω να μη μας χαλάσει τη βραδιά!» ουρλιάζει η Ισμήνη και η Άννα τρέχει και κλείνει με δύναμη την πόρτα του δωματίου. «Σιγά μην τον φοβηθούμε! Αυτή τη φορά, έρθει δεν έρθει, εμείς θα πάμε… έτσι δεν είναι;» γυρίζει προς τη μητέρα της και περιμένει απάντησή της. Η Άννα δε μιλάει. Η Ισμήνη πάει κοντά της. Η φωνή της φοβισμένη, ίσα που ακούγεται: «Θα πάμε, μαμά… Έτσι δεν είναι; Θα είναι και ο Αλέξης, μαμά…»
Η Άννα φτιάχνει το φόρεμα της Ισμήνης και σκύβει και τη φιλάει στοργικά. «Είσαι μια κούκλα».
Εκείνη τη στιγμή μπαίνει ο Ιάσονας, ο οποίος βλέποντας την Ισμήνη, ντυμένη και στολισμένη, σωστή δεσποινίδα, αρχίζει να κάνει χαβαλέ, της σηκώνει το φόρεμα, της ανακατώνει τα μαλλιά, της τσιμπάει τον πισινό. Τα δύο αδέλφια πιάνονται στα χέρια. Ο Ιάσονας αρχίζει τις πολεμικές λαβές και… όποιον πάρει ο χάρος. Η Ισμήνη σε έξαλλη κατάσταση του ρίχνει μια δυνατή σφαλιάρα. Ο Ιάσονας φτύνει πάνω στο φόρεμά της. Η Άννα τον βουτάει από την πιτζάμα και τον βγάζει σηκωτό από το δωμάτιο.
 «Γρήγορα να ντυθείς! Ακόμη με τις πιτζάμες είσαι».
 «Δεν πάω πουθενά!» αρχίζει να ουρλιάζει ο Ιάσονας και πέφτει στο πάτωμα. Η Άννα προσπαθεί να τον σηκώσει αλλά αυτός την απωθεί με κλοτσιές.
«Τι γίνεται εδώ;» ακούγεται η φωνή του Θάνου και αμέσως η Άννα μαζεύει τα χέρια της και αφήνει τον Ιάσονα, ο οποίος συνεχίζει να είναι στο πάτωμα και αυτή τη στιγμή κλαίει. «Τι έγινε; Θα μου πει κάποιος;» ρωτάει επίμονα ο Θάνος. Κοιτάει μία την Άννα, μία τον Ιάσονα. Δεν απαντάει κανείς. Η Ισμήνη τους πλησιάζει και βλέποντάς την ο Θάνος γουρλώνει τα μάτια του. «Δε φαντάζομαι να μου κυκλοφορήσεις με αυτό το τσόλι;»
 Η Ισμήνη βάζει τα κλάματα και επιστρέφει στο δωμάτιό της.
«Γιατί τσόλι; Μια χαρά φόρεμα είναι…» του απαντάει νευριασμένα η Άννα.
«Το δικό μου το κορίτσι δε θα βγει έξω με αυτό το ρούχο! Δε θα γίνω εγώ ρεζίλι απόψε…» και δείχνοντας με το χέρι του την πόρτα του δωματίου της Ισμήνης λέει στην Άννα: «Πήγαινε μέσα να της βρεις κάτι πιο σοβαρό να φορέσει και εσύ, Ιασονάκο, πήγαινε να ετοιμαστείς».
«Με πονάει η κοιλιά μου…» παραπονιέται ο Ιάσονας και πιάνει την κοιλιά του.
«Τι έχει το παιδί;» γυρίζει έκπληκτος προς την Άννα.
«Τίποτα δεν έχει. Πριν έριχνε κλοτσιές στην Ισμήνη».
«Σε πονάει η κοιλιά σου;» ρωτάει ο Θάνος τον Ιάσονα.
«Τίποτα δεν τον πονάει», απαντάει πάλι η Άννα και σκύβει να τραβήξει τον Ιάσονα. Ο Ιάσονας κάνει έναν ελιγμό για να αποφύγει το χέρι της Άννας και μέσα από τα δόντια του, της ρίχνει μια βρισιά. Η Άννα κάνει πως δεν άκουσε, δε θέλει να το τραβήξει, ξέρει ότι ο Θάνος δεν ασχολείται όταν τη βρίζει ο γιος της και πηγαίνει στο δωμάτιο του γιου της για να τον βοηθήσει να ντυθεί. Ο Ιάσονας μπαίνει μέσα στο δωμάτιο και πέφτει στο κρεβάτι του.
«Τι να σου βγάλω;» τον ρωτάει η Άννα και ανοίγει την ντουλάπα.
«’Ξαφανίσου…» της απαντάει ο Ιάσονας, σχεδόν γρυλίζοντας.
 Η Άννα κάνει πως δεν ακούει και συνεχίζει με γλυκό τρόπο: «Θα βάλεις πουκάμισο ή φούτερ;»
 «Σου είπα, ’ξαφανίσου…» της ξαναλέει ο Ιάσονας.
Η Άννα συνεχίζει να βγάζει ρούχα από την ντουλάπα, ο Ιάσονας σηκώνεται πάνω στο κρεβάτι και αρχίζει να ουρλιάζει, τονίζοντας την κάθε λέξη ξεχωριστά: «Φύγε… από δω μέσα, σκύλα…»
Η Άννα τρέμει ολόκληρη. «Τη μάνα σου, σκύλα…;»
«Ναι, ναι, σκύλα! Είσαι μία σκύλα γιατί πάντα μας ξεχωρίζεις· και ο μπαμπάς το λέει… αγαπάς την Ισμήνη πιο πολύ από εμένα».
Ο Ιάσονας βάζει τα κλάματα και εκείνη τη στιγμή μπαίνει ο Θάνος μέσα στο δωμάτιο. «Τι έκανες του παιδιού;» ρωτάει την Άννα.
Στο άκουσμά του, ο Ιάσονας αρχίζει να κλαίει με λυγμούς.
«Τι του έκανες, μωρή;» γυρίζει στην Άννα και πάει κοντά της και της πατάει με δύναμη το πόδι. «Σε ρωτάω, τι του έκανες;» συνεχίζει την ανάκριση ο Θάνος και πιέζει με όση δύναμη έχει το πόδι της Άννας. Ο Ιάσονας είναι ξαπλωμένος και βλέπει τον πατέρα του που έχει πλησιάσει επικίνδυνα τη μητέρα του. Κοιτάει και τους δύο. Αισθάνεται ότι κάτι περίεργο συμβαίνει, γιατί συνήθως η μητέρα του, όταν ο πατέρας του θυμώνει, φεύγει. Τώρα αυτή έχει μείνει ακίνητη, σαν βαλσαμωμένη, με αυτή τη γελοία έκφραση σφιξίματος στο πρόσωπο. Κανονικά θα έπρεπε να έχει φύγει, σκέφτεται ο Ιάσονας. Τι κάνει τώρα; Ηλίθια είναι; Δεν της κόβει, να την κάνει; Λες να θέλει να μας χαλάσει τη βραδιά; Ε, η γυναίκα είναι ηλίθια, έχει δίκιο ο μπαμπάς που τη λέει ηλίθια.
Ο Ιάσονας πετάγεται από το κρεβάτι, βουτάει ένα φούτερ και λέει, αγχωμένα, στον πατέρα του: «Η Ισμήνη φταίει, μπαμπά… δε φταίει η μαμά… άντε, φύγετε να ντυθώ».
Ο Θάνος, κοιτώντας επίμονα την Άννα, αφήνει το πόδι της. Γυρίζει προς το γιο του, του σκάει ένα χαμόγελο και του λέει: «Ντύσου και έλα στο σαλόνι, να σου δείξω κάτι».
 Η Άννα μένει με τον Ιάσονα. Το σώμα της την οδηγεί στην άκρη του παιδικού κρεβατιού. Κάθεται και κοιτάει προς τον Ιάσονα αλλά όχι τον Ιάσονα. Σκέφτεται τη συνέχεια της βραδιάς και τρομάζει από την έλλειψη επιθυμίας να πάει οπουδήποτε και να δει οποιονδήποτε. Πώς τα καταφέρνει πάντα να μου χαλάει τη διάθεση, πάντα να δημιουργεί ιστορίες την τελευταία στιγμή. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο, σκέφτεται. Αισθάνεται τόσο κουρασμένη, που δεν έχει τη δύναμη να σηκωθεί. Το κοκαλωμένο βλέμμα της ενοχλεί τον Ιάσονα.
 «Άντε, μαμά, φύγε κι εσύ να ντυθώ… σε πέντε λεπτά θα είμαι έτοιμος». Η Άννα τον φιλάει και βγαίνει.
Πηγαίνει στο σαλόνι και αρχίζει μηχανικά να μαζεύει τις τσάντες με τα δώρα.
«Δεν πας να δεις τι έβαλε η κόρη σου;» της φωνάζει ο Θάνος που αυτή τη στιγμή κάθεται στον καναπέ, ντυμένος, και διαβάζει εφημερίδα.
«Θα κατεβάσω τα πράγματα στο αυτοκίνητο…» του απαντάει ξέπνοα η Άννα.
«Άσε τα πράγματα και πήγαινε να δεις τι φόρεσε», σχεδόν τη διατάζει.
Η Άννα αφήνει τις τσάντες και πηγαίνει στο δωμάτιο της Ισμήνης. Η Ισμήνη έχει αλλάξει φόρεμα και είναι πολύ θλιμμένη. «Καλά, είναι απαίσιος… απορώ γιατί τον ανέχεσαι», λέει στη μητέρα της, μόλις η Άννα ανοίγει την πόρτα.
«Να δεις που δε θα περάσουμε καλά… ποτέ δεν περνάμε καλά με αυτό τον μπαμπούλα…» μονολογεί και δαγκώνει τα νύχια της. «Είσαι μια κούκλα… έλα να διαλέξουμε ένα τσαντάκι που να ταιριάζει με το φόρεμά σου».
Η Ισμήνη αλλάζει αμέσως διάθεση. «Αλήθεια θα κρατάω και τσαντάκι απόψε;»
Η Άννα ανοίγει ένα κουτί και βγάζει ένα ασημί τσαντάκι με μαύρες παγέτες. Η Ισμήνη κάνει ένα μορφασμό και λέει: «Νομίζω ότι είναι λίγο μεγαλίστικο».
«Αυτό πώς σου φαίνεται;» τη ρωτάει η Άννα και βγάζει ένα πράσινο τσαντάκι. «Ταιριάζει τέλεια με το φόρεμά σου».
Η Ισμήνη πιάνει το τσαντάκι και το ακουμπάει πάνω στο φόρεμά της. «Μαμά, είναι τέλειο!» και πέφτει στην αγκαλιά της Άννας.
Η πόρτα ανοίγει και μπαίνει ο Θάνος, ο οποίος θυμωμένα λέει στην Άννα: «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί καθυστερείτε, αυτή η δουλειά θα γίνεται συνέχεια μ’ εσάς;»
Η Ισμήνη απομακρύνεται από την αγκαλιά της μητέρας της και γυρίζει επιδεικτικά την πλάτη στον πατέρα της.
 «Για να σε δω εσένα…» πάει κοντά της ο Θάνος και την πιάνει από τον ώμο. «Έτσι μπράβο, αυτό είναι ρούχο… λίγη σοβαρότητα δε βλάπτει. Οπ, τι είναι αυτό; Δε φαντάζομαι να φορέσεις και αυτό;» Παίρνει το τσαντάκι από τα χέρια της Ισμήνης και το κουνάει μπροστά στα μούτρα της Άννας. «Εσύ την ξεμυαλίζεις; Δικές σου ιδέες είναι αυτές;» Γυρίζει προς την Ισμήνη και με αυστηρό ύφος τής λέει: «Δεν έχει έρθει η ώρα σου ακόμη ούτε για τσαντάκια, ούτε για μινάκια…» Ο Θάνος πετάει την τσάντα στο κρεβάτι. «Αν δεν είσαστε σε ένα λεπτό στο αυτοκίνητο, να το ξεχάσετε το ρεβεγιόν…» και βγαίνει από το υπνοδωμάτιο χτυπώντας δυνατά την πόρτα.
Η Ισμήνη βάζει πάλι τα κλάματα. «Δε σε πιστεύω εσένα… δεν του είπες τίποτα… γιατί να μην κρατήσω το τσαντάκι;…»
Η Άννα δεν απαντάει.
Η Ισμήνη συνεχίζει: «Θα κάνει αυτός ό,τι γουστάρει εδώ μέσα;» και πετάει με δύναμη τα παπούτσια της στον τοίχο. «Δεν πάω πουθενά, πουθενά, πουθενά!»
«Έλα, Ισμήνη, φόρα τα παπούτσια σου να φύγουμε».
«Εσύ φταις, που δε μιλάς, που δεν αντιδράς. Τον έχεις αφήσει να κάνει ό,τι θέλει. Εσύ φταις για όλα!» Η Ισμήνη παίρνει τα παπούτσια της και βγαίνει τρέχοντας από το δωμάτιο.
Η Άννα είναι έτοιμη να καταρρεύσει. Για άλλη μια φορά το παιδικό κρεβάτι την καλεί. Αυτή τη φορά ξαπλώνει. Δεν έχει καμία διάθεση να βγει. Το μόνο που θέλει είναι να κάνει ένα ζεστό μπάνιο και να κοιμηθεί. Σκέφτεται τον Ιάσονα. Τελευταία είναι πολύ νευρικός και επιθετικός. Την Ισμήνη τη χτυπάει συνέχεια. Σήμερα χτύπησε και αυτήν. Στο σχολείο άραγε τι να κάνει;
«Εμείς φεύγουμε», φωνάζει ο Θάνος και κύματα πανικού χτυπούν το κορμί της Άννας, που σαν ελατήριο πετάγεται από το παιδικό κρεβάτι.
Στη διαδρομή προς τους φίλους τους, ο Θάνος επέλεξε μουσική που άρεσε στα παιδιά και έλεγε αστείες ιστορίες από την παιδική του ηλικία. Τα παιδιά ήταν χαρούμενα και γελούσαν με τα αστεία του πατέρα τους. Η διάθεση της Ισμήνης είχε φτιάξει. Η Άννα ήταν αμίλητη και σκεφτική. Στο σπίτι των φίλων τους, ο Θάνος έκλεψε την παράσταση. Χαιρέτησε τους πάντες εγκάρδια, σε αντίθεση με την Άννα, η οποία ήταν κατηφής και δικαιολογούνταν σε όλους ότι έχει πονοκέφαλο. Βοήθησε την οικοδέσποινα να σερβίρει τα φαγητά. Έπαιξε με τα παιδιά. Όταν ήρθε η ώρα του χορού, τα έδωσε όλα. Στιγμές στιγμές πλησίαζε και την Άννα για να της μιλήσει τρυφερά, να τη χαϊδέψει και να την προσκαλέσει να τον συνοδεύσει σε κάποιο χορό. Όλοι είχαν να λένε πόσο φανταστικός και υπέροχος είναι. Τα παιδιά έλεγαν στην Ισμήνη και στον Ιάσονα πόσο φανταστικός είναι ο μπαμπάς τους. Όταν μοίρασαν τα δώρα στα παιδιά, ο Θάνος έδωσε δώρα και στην Ισμήνη και στον Ιάσονα. Τα παιδιά ξαφνιάστηκαν με την κίνηση αυτή. Ο Ιάσονας στην κυριολεξία πετούσε από τη χαρά του και αγκάλιαζε συνεχώς τον πατέρα του. Η Ισμήνη ήταν πιο συγκρατημένη. Κοιτούσε τη μητέρα της που, τόσες ώρες, αγέλαστη και σκυθρωπή παρέμενε καθηλωμένη σε μια καρέκλα. Είναι πολύ χαζή τελικά, σκεφτόταν. Θα μπορούσε, αν ήθελε, να ήταν πιο γελαστή. Κοίτα πώς αυτός τώρα κοροϊδεύει τον κόσμο. Όλους τούς κοροϊδεύει αλλά εμένα δεν μπορεί να με κοροϊδέψει. Ξέρω τι είναι… Η Ισμήνη κοιτούσε λυπημένα το δώρο της.
Όταν γύρισαν στο σπίτι, τα παιδιά πήγαν στα δωμάτιά τους. Ο Θάνος έβαλε ένα DVD και ξάπλωσε στον καναπέ.
«Δε θα έρθεις να ξαπλώσεις;» τον ρώτησε η Άννα και του χάιδεψε το κεφάλι.
«Όχι, και μη με ακουμπάς…» της απάντησε ο Θάνος και με δύναμη απέκρουσε το χέρι της.
Η Άννα δέχτηκε, αγόγγυστα, το τελειωτικό χτύπημα της ημέρας και αποσύρθηκε στα ενδότερα.

(Απόσπασμα από το βιβλίο ΑΘΕΑΤΗ ΒΙΑ - Η αγάπη δεν πρέπει να πονάει, κεφάλαιο 4ο: Ο ΒΙΑΙΟΣ ΑΝΤΡΑΣ ΩΣ ΠΑΤΕΡΑΣ)

Στεφανία Σουλή 
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil/


  

Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2010

H ενδοοικογενειακή βία συνιστά έγκλημα και παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων


Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα κοινωνικό, διαταξικό φαινόμενο με παγκόσμια διάσταση.
Η βία κατά των γυναικών, όπως αυτή εκδηλώνεται σε όλες τις μορφές της, αποτελεί μια σύγχρονη κοινωνική παθογένεια, η οποία οφείλεται κυρίως στη διάκριση που υφίστανται οι γυναίκες λόγω των στερεότυπων αντιλήψεων για το ρόλο τους στην κοινωνία.
Η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα το 1993 χαρακτήρισε τη βία κατά των γυναικών παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων. Τον ίδιο χρόνο η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε τη Διακήρυξη για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, ενώ το 1995 στο Πεκίνο, η Πλατφόρμα Δράσης συμπεριέλαβε τη βία κατά των γυναικών στη λίστα με τα πιο επαχθή και επείγοντα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν.
Σύμφωνα με τον ορισμό που υιοθετήθηκε το 1995 στην 4η Παγκόσμια Διάσκεψη και αναφέρεται στις παραγράφους 113 και 118 της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, η βία κατά των γυναικών περιγράφεται ως εξής:
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 113: Η βία κατά των γυναικών περιλαμβάνει κάθε πράξη βίας που στηρίζεται στο φύλο και έχει ως αποτέλεσμα, ή είναι δυνατόν να έχει ως αποτέλεσμα, τη σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή πόνο για τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των απειλών τέτοιων πράξεων, τον εξαναγκασμό ή την αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας, είτε αυτό προκύπτει στη δημόσια είτε στην ιδιωτική ζωή.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 118: Η βία κατά των γυναικών είναι η έκφραση της ιστορικά διαπιστωμένης ανισότητας στις σχέσεις ισχύος μεταξύ ανδρών και γυναικών που οδήγησε στην κυριαρχία των ανδρών επί των γυναικών και στις διακρίσεις κατά των γυναικών, με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της ανάπτυξης των γυναικών· συγχρόνως, δε, αποτελεί έναν από τους πρώτους κοινωνικούς μηχανισμούς στους οποίους οφείλεται η υποταγή των γυναικών στους άνδρες.
Το 2002 το Συμβούλιο της Ευρώπης δήλωσε ότι η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί τη βασική αιτία θανάτου και αναπηρίας για τις γυναίκες 16 έως 44 ετών και ευθύνεται για περισσότερους θανάτους και προβλήματα υγείας από ό,τι ο καρκίνος, τα τροχαία δυστυχήματα και ο πόλεμος μαζί. Το Συμβούλιο της Ευρώπης χαρακτήρισε το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας «επείγουσας σημασίας ζήτημα δημόσιας υγείας».
Η Έκθεση της Επιτροπής CEDAW (Committee on the Elimination of Discrimination against Women Σύμβαση για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει ήδη από το 1983) του ΟΗΕ, αξιολογώντας το 2002 την πρόοδο της χώρας μας στην εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών, στη βάση της ελληνικής Έκθεσης για τα έτη 1996-2000, συνέστησε την ταχεία υιοθέτηση νομοθεσίας για την ενδοοικογενειακή βία και τη λήψη μέτρων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας, μέσω των ΜΜΕ και των σχολικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Το νομοσχέδιο για την ενδοοικογενειακή βία παρουσιάστηκε από τον Υπουργό κο Παπαληγούρα στις 25 Νοεμβρίου 2005, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, και τέθηκε σε δημόσιο διάλογο. Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε με κάποιες τροποποιήσεις στις 24 Οκτωβρίου του 2006 και έγινε νόμος του κράτους με τον αριθμό 3500/2006 «για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και άλλες διατάξεις» ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 25 Ιανουαρίου 2007.
Η βία που εκδηλώνεται στους κόλπους της οικογένειας δεν είναι μόνο ιδιωτική υπόθεση αλλά και ένα πολύ σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα. Το κράτος οφείλει να προστατεύει την οικογένεια καθώς αυτή αποτελεί – σύμφωνα με το άρθρο 21, παρ. 1 του Συντάγματος, «θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους».
Η οικογένεια είναι ο πυρήνας της κοινωνίας και στους κόλπους της θα πρέπει τα μέλη της να βρίσκουν στήριξη, αγάπη, σεβασμό, αλληλεγγύη. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως η οικογένεια αποτελεί θέατρο εκδήλωσης βιαιοπραγιών και καταπάτησης ατομικών δικαιωμάτων με ανυπολόγιστες καταστροφές στη σωματική και την ψυχική υγεία των θυμάτων.
Εκτός των άλλων, ο νόμος 3500/2006 για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας συνιστά και ένα πολύτιμο μέσο μεταβολής των κοινωνικών αξιών και πεποιθήσεων σχετικά με τη βία, αλλά από μόνος του δεν είναι αρκετός. Ο αγώνας κατά της ενδοοικογενειακής βίας δεν πρέπει να εξαντλείται στα νομοθετικά μέτρα. Το ζητούμενο πρέπει να είναι πρωτίστως η πρόληψη και δευτερευόντως η καταστολή.
Πώς μπορούμε όμως να αλλάξουμε τις κοινωνικές αξίες και τα κοινωνικά στερεότυπα, ούτως ώστε κάθε γυναίκα και κάθε παιδί να ζουν ελεύθερα από προσβολές, ταπεινώσεις, εκφοβισμούς, απειλές και χειροδικίες;
Η απάντηση είναι μεταβάλλοντας τον τρόπο που διαπαιδαγωγούνται τα παιδιά, καθώς οι ρίζες του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας βρίσκονται στη δομή της οικογένειας, των διαπροσωπικών σχέσεων και της κοινωνίας στο σύνολό της.
Άλλωστε η Έκθεση της Επιτροπής του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Διακρίσεων σε Βάρος των Γυναικών, το 2002, συνέστησε στην Ελλάδα και τη λήψη μέτρων με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας μέσω σχολικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Εάν θέλουμε να αλλάξει η νοοτροπία της κοινωνίας, θα πρέπει σε όλα τα σχολεία και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης να διδάσκονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο ισπανικός νόμος «Για την καταπολέμηση της βίας λόγω κοινωνικού φύλου» προέβλεπε, μεταξύ άλλων, τη διδασκαλία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στα σχολεία (από την παιδική ηλικία και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης), με ιδιαίτερη έμφαση στη διδασκαλία του αμοιβαίου σεβασμού και της ισότητας των δύο φύλων.
Κατ’ αυτό τον τρόπο ο μαθητής, από την παιδική ηλικία, μαθαίνει να σέβεται το άλλο φύλο ως ισότιμο, να επιλύει τυχόν διαφορές με λογικά επιχειρήματα, να αποδοκιμάζει το νταηλίκι, να αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του και να επιλέγει με σεβασμό στην ετερότητα του άλλου το διάλογο όποτε χρειάζεται να επιλυθούν συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις.
Επιπλέον, στις τάξεις του λυκείου θα πρέπει να περιληφθούν στη διδακτέα ύλη μαθήματα για την ενδοοικογενειακή-συντροφική βία, καθώς και ο νόμος για την πάταξη του φαινομένου. Διδασκόμενοι αυτά, οι μαθητές θα αποκτήσουν γνώση των δυσμενών συνεπειών που επιφέρει ο φαύλος κύκλος της κακοποίησης στα ίδια τα θύματα αλλά και στην κοινωνία γενικότερα. Ο έφηβος μαθητής θα μάθει να ανιχνεύει τα πρώτα σημάδια βίας στις ερωτικές-συντροφικές σχέσεις αλλά και να θέτει όρια σε κάθε πράξη, συμπεριφορά ή παράλειψη, ποινικά κολάσιμη, ή ηθικά απαξιωτική που συνιστά παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας μπορείτε να διαβάσετε εδώ


Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος

http://www.stefaniasouli.gr/prophil/




 


Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2010

Πως μπορείς να βοηθήσεις μια γυναίκα που κακοποιείται



Ένας στους τέσσερις Έλληνες (25%) γνωρίζει τουλάχιστον μία περίπτωση γυναίκας στο φιλικό και οικογενειακό του κύκλο που έχει υπάρξει θύμα ενδοοικογενειακής βίας, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε στις 21/9/2010 πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση της Κομισιόν (Ευρωβαρόμετρο).

Το ίδιο ποσοστό εμφανίζουν και οι πολίτες των 27 κοινοτικών χωρών. Το 93% των Ελλήνων θεωρεί απαράδεκτη την άσκηση ενδοοικογενειακής βίας κατά των γυναικών, η οποία πρέπει να τιμωρείται πάντοτε από το Νόμο και το 82% ζητάει τη θέσπιση αυστηρότερων νόμων.
Ενώ τα ποσοστά των γυναικών-θύματα ενδοοικογενειακής βίας είναι υψηλά, εντούτοις ελάχιστες γυναίκες αναζητούν βοήθεια από υποστηρικτικές υπηρεσίες και ακόμα λιγότερες γυναίκες προβαίνουν σε καταγγελία του βίαιου συντρόφου.
Είναι συχνό το φαινόμενο να τηλεφωνούν σε υποστηρικτικές υπηρεσίες,  φίλοι και συγγενείς της γυναίκας – θύμα και να ζητούν πληροφορίες και κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τον τρόπο που θα μπορούσαν να τη βοηθήσουν.
Εάν γνωρίζεις ότι κακοποιείται μία γυναίκα και θέλεις να τη βοηθήσεις θα πρέπει να γνωρίζεις τα εξής:
1)    Για να καταγγείλει μία γυναίκα τη βίαιη συμπεριφορά του συντρόφου της θα πρέπει να την έχει αναγνωρίσει ως βίαιη. Πολλές γυναίκες που κακοποιούνται θεωρούν ότι η συμπεριφορά του συντρόφου τους είναι απλά επιθετική. Η βοήθεια στη γυναίκα έχει αποτέλεσμα μόνο εφόσον η ίδια έχει αναγνωρίσει ότι είναι θύμα βίας και παράλληλα έχει συνειδητοποιήσει τις επιπτώσεις της βίας στον εαυτό της και στα παιδιά της, εάν έχει.
2)    Να είσαι υπομονετικός/ή μαζί της. Είναι συχνό το φαινόμενο, συγγενείς και φίλοι της γυναίκας- θύμα να εξεγείρονται μαζί της γιατί αυτή δεν καταγγέλλει τον βίαιο σύντροφο ή γιατί δεν εγκαταλείπει το βίαιο σύντροφο ή γιατί ξαναγυρνάει στον βίαιο σύντροφο. Θα πρέπει να γνωρίζεις ότι η γυναίκα  θέλει χρόνο για να συνειδητοποιήσει την κατάστασή της. Οποιαδήποτε μορφής πίεση στη γυναίκα για να πάρει αποφάσεις,  θα φέρει  τα αντίθετα αποτελέσματα από το επιδιωκόμενο,  που είναι η απεμπλοκή της γυναίκας από την αρρωστημένη σχέση.            
3)    Άκου προσεκτικά αυτά που έχει να σου πει. Πολλές γυναίκες όταν αποφασίσουν να μιλήσουν σε κάποια φίλη, ή φίλο ή συγγενή το κάνουν όχι γιατί θέλουν να ζητήσουν κάποια εξειδικευμένη γνώμη ή άποψη αλλά γιατί θέλουν να αποφορτισθούν και να μοιραστούν τα συναισθήματά τους. Είναι συχνό το φαινόμενο γυναίκες – θύματα να τηλεφωνούν ή να επισκέπτονται υποστηρικτικές υπηρεσίες, όχι γιατί ζητούν να λάβουν νομική ή ψυχολογική στήριξη (πάντα το έχουν ανάγκη) αλλά γιατί θέλουν να μιλήσουν, να μοιραστούν το τραυματικό γεγονός.  Άκουσε προσεκτικά τη γυναίκα, άκουσε προσεκτικά τι έχει να σου πει. Μην κρίνεις τις πράξεις της και μην την κατηγορείς για τυχόν παραλείψεις. Ρώτησέ την εάν θέλει να κάνεις κάτι για να τη βοηθήσεις και διαβεβαίωσέ την ότι θα είσαι δίπλα της και ότι δεν έχει παρά να στο ζητήσει.     
4)    Μην της λες τι θα έκανες εσύ στη θέση της. Μη το παίζεις δάσκαλος και ειδικός. Η πλειονότητα των γυναικών – θύματα ενδοοικογενειακής βίας έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, συνεπεία της ταπεινωτικής και εξευτελιστικής συμπεριφοράς του βίαιου συντρόφου. Δεν βοηθάς τη γυναίκα, εάν εσύ της υποδεικνύεις συνέχεια τι πρέπει να κάνει και την αντιμετωπίζεις λες και είναι ένα άβουλο και καθυστερημένο όν. Η γυναίκα θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με σεβασμό. Αναγνώρισε τις ικανότητές της και τις δυνατότητές της. Πες της ότι αυτή είναι η μόνη υπεύθυνη για τη ζωή της και ότι όποια απόφαση και να πάρει θα είσαι δίπλα της.       
5)    Εάν η γυναίκα πάσχει από κατάθλιψη ή από άλλη συναισθηματική διαταραχή, θα πρέπει να επισκεφτεί  άμεσα ψυχίατρο και να λάβει φαρμακευτική αγωγή. Είναι σημαντικό η γυναίκα να νοιώσει ότι έχει ανθρώπους δίπλα της που την νοιάζονται και της συμπαρίστανται. Συνόδευσε τη γυναίκα, εάν αυτή το επιθυμεί ή το έχει ανάγκη, στον ψυχίατρο. Εάν χρειαστεί, επικοινώνησε με τον ψυχίατρο και ενημέρωσέ τον ότι η γυναίκα ζει σε βίαιο περιβάλλον. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει ο ψυχίατρος το οικογενειακό ιστορικό της γυναίκας. Άλλωστε έχει παρατηρηθεί ότι, όταν οι ψυχίατροι ενημερώνονται ότι η γυναίκα- ασθενής, είναι και θύμα ενδοοικογενειακής βίας την συμβουλεύουν να απομακρυνθεί από το βίαιο  σύντροφο και να αλλάξει περιβάλλον.
6)    Ενθάρρυνε τη γυναίκα να απευθυνθεί σε κάποια υποστηρικτική υπηρεσία για γυναίκες – θύματα βίας. Ενημέρωσέ την ότι το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας είναι διαδεδομένο στην ελληνική κοινωνία και ότι σε καμία περίπτωση δεν ευθύνεται αυτή για τη βίαιη συμπεριφορά του συντρόφου της.


Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής
βίας  μπορείτε να διαβάσετε εδώ 




Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος - Διαμεσολαβήτρια
http://www.stefaniasouli.gr/prophil/
 
                                                                                   


Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2010

Βιβλίο για τη βία κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία. Νομικές συμβουλές σε θέματα κακοποίησης

Το βιβλίο Αθέατη βία - Η αγάπη δεν πρέπει να πονάει, εκδόσεις Ψυχογιός, είναι καρπός της επταετούς εργασίας μου ως νομικού συμβούλου σε χιλιάδες γυναίκες -θύματα βίας .






Η δραματική αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας στην ελληνική κοινωνία , η έλλειψη επαρκών ειδικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση του φαινομένου ( ειδικά στην επαρχία) και τα συνεχή υποβαλλόμενα ερωτήματα -αιτήματα των γυναικών και τρίτων προσώπων για την ύπαρξη ενός οδηγού αυτοβοήθειας με οδήγησαν στη συγγραφή αυτού του βιβλίου που στόχο έχει την "αφύπνιση" , την συνειδητοποίηση και την ενδυνάμωση κάθε γυναίκας που βιώνει βία στην συντροφική ή συζυγική σχέση .

Είναι ένας πλήρης οδηγός που καλύπτει όλα τα θέματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες-θύματα βίας και απαντάει σε ανομολόγητα ερωτήματα .

Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil/