ΒΙΑΣΜΟΣ: ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ

Βιασμός είναι ο εξαναγκασμός ατόμου, με σωματική βία ή με απειλή σπουδαίου και άμεσου κινδύνου,  σε συνουσία ή σε άλλη ασελγή πράξη ή σε ανοχή της (άρθρο 336 παράγραφος 1  του Ποινικού Κώδικα).   

Ο βιασμός είναι το πιο αποτρόπαιο έγκλημα. Είναι ένα έγκλημα εξουσίας και επιβολής που προσβάλλει βάναυσα την  προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του θύματος.   

Είναι άγνωστο πόσες γυναίκες πέφτουν θύματα βιασμού κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Καμία έρευνα δεν μπορεί να προσεγγίσει το θέμα, γιατί  ελάχιστες γυναίκες καταγγέλλουν το αποτρόπαιο έγκλημα. Η γυναίκα  δεν μιλάει ούτε στα κοντινά της πρόσωπα, πόσο μάλλον να καταγγείλει και το έγκλημα. Η ντροπή, οι ενοχές και ο φόβος ότι θα αποδοθούν ευθύνες και στην ίδια, η οποία όταν δεν φέρει τραυματισμό, καθίσταται και συνένοχη από το συγγενικό της περιβάλλον, είναι από τους κύριους λόγους που η γυναίκα βιώνει το τραυματικό γεγονός στη σιωπή. Μία σιωπή η οποία επιβάλλεται στη γυναίκα, γιατί αυτή υπέκυψε στο βιασμό της.

Ο φόβος του στίγματος και ο φόβος της εκδίκησης αποτελούν τις κύριες αιτίες μη καταγγελίας των περιστατικών βιασμού στην Αστυνομία.  Επίσης, ένας σημαντικός λόγος μη καταγγελίας του περιστατικού του βιασμού είναι ότι ο βιαστής είναι γνωστός στη γυναίκα.

Στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων ο βιασμός είναι ο εξαναγκασμός σε σεξουαλική πράξη από έναν άγνωστο άνδρα σε μία άγνωστη (ερημική)  τοποθεσία. Αυτό βέβαια συμβαίνει κάποιες φορές αλλά δεν είναι ο κανόνας αλλά η εξαίρεση! Το συνηθισμένο στις υποθέσεις βιασμού είναι ο βιαστής να είναι γνωστός στη γυναίκα!!!  Πρώην εραστής, πρώην σύζυγος, νυν σύζυγος, πρώτο ραντεβού, γείτονας, εργοδότης, συνάδελφος, συγγενής, γαμπρός (σύζυγος αδελφής), φίλος της οικογένειας,  κ.λ.π, άτομα υπεράνω υποψίας,  στα οποία, εάν δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία, δύσκολα θα αποδοθεί η κατηγορία του βιαστή,  αφού και εκεί ο περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι αυτός που βιάζει είναι ένα ψυχικά διαταραγμένο άτομο, ένα άτομο προβληματικό και περιθωριοποιημένο.   

Ο εξαναγκασμός σε συνουσία επιτυγχάνεται τις περισσότερες φορές με απειλές από το δράστη (π.χ. υπό την απειλή μαχαιριού) ή τη χρήση βοηθητικών μέσων (π.χ. φαρμακευτικών – ναρκωτικών ουσιών). Οι πολιτισμικές όμως αξίες της κοινωνίας συνδέουν λανθασμένα το  βιασμό με τραυματισμό του θύματος. Η γυναίκα οφείλει και πρέπει να παλέψει μέχρι θανάτου για να αποφύγει το βιασμό της. Μέσω της αντίστασης και της πάλης  δημιουργούνται οι σοβαρές σωματικές βλάβες στο θύμα και οι οποίες, σε κάποιους τουλάχιστον,  αποδεικνύουν ότι  συντελέσθηκε το έγκλημα του βιασμού αφού η γυναίκα δεν συναίνεσε στη σεξουαλική πράξη. 

Σε αυτές τις περιπτώσεις αρκετές γυναίκες δεν καταγγέλλουν το βιασμό τους γιατί γνωρίζουν ή διαισθάνονται ότι, λόγω της έλλειψης τραυματισμού τους, δεν θα γίνουν πιστευτές και ότι θα αντιμετωπισθούν με καχυποψία από τους αστυνομικούς, εισαγγελείς, δικαστές, ενόρκους κ.λ.π. Και δεν έχουν άδικο… Αυτή είναι η πραγματικότητα! Αρκετοί αστυνομικοί πιστεύουν ότι ένα υψηλό ποσοστό των ελάχιστων καταγγελλόμενων βιασμών είναι ψευτοβιασμοί!!! Μάλιστα θεωρούν ότι η καθυστέρηση καταγγελίας του βιασμού (π.χ. η γυναίκα δεν πάει την ίδια μέρα στην Αστυνομία) αποτελεί σοβαρή ένδειξη ψευτοβιασμού!!! Λες και η γυναίκα έχει την ψυχική δύναμη να πάει την ίδια στιγμή στην Αστυνομία και να καταγγείλει το βιασμό της.

Αρκετές φορές βέβαια η δυσκολία απόδειξης του βιασμού, οφείλεται στην αμελή συμπεριφορά του θύματος να συλλέξει στοιχεία, με αποτέλεσμα να αναγκάζεται να μην καταγγείλει το βιασμό ή να αποσύρει την καταγγελία που έχει κάνει.

Τι θα πρέπει να κάνει ένα  θύμα βιασμού:   

-         Να μην πλυθεί μετά το βιασμό!   Πολλές γυναίκες κάνουν το λάθος και πλένονται μετά το βιασμό με αποτέλεσμα να εξαφανίζονται σημαντικά αποδεικτικά στοιχεία.

-         Να πάει αμέσως στην Αστυνομία και να καταγγείλει το έγκλημα. Η καθυστέρηση της καταγγελίας, όπως προαναφέρθηκε, δημιουργεί καχυποψία στους Αστυνομικούς για την τέλεση του εγκλήματος του βιασμού. Ακόμα και εάν το θύμα δεν φέρει τραύματα θα πρέπει να πάει αμέσως στην Αστυνομία προκειμένου να παραπεμφθεί άμεσα για ιατροδικαστική εξέταση.    

-         Να μιλήσει σε κάποιο πρόσωπο εμπιστοσύνης. Δεν είναι απαραίτητο να είναι συγγενικό ή φιλικό αλλά ένα πρόσωπο που εμπιστεύεται και μπορεί να το στηρίξει. 

-         Να πάει αμέσως σε εφημερεύον Νοσοκομείο και να ζητήσει εξέταση από ιατρό -γυναικολόγο. Επίσης μπορεί να ζητήσει να εξεταστεί για μολυσματικές, μεταδιδόμενες σεξουαλικά, ασθένειες.

-         Εάν το θύμα είναι σοβαρά τραυματισμένο θα καλέσει  το 166 για να μεταφερθεί αμέσως σε Νοσοκομείο.

Ο βιασμός λέγεται ότι δεν συνιστά μόνο ένα «αθέατο έγκλημα», αλλά και  ένα «έγκλημα χωρίς τιμωρία». Η δίκη του βιασμού είναι η μοναδική ποινική δίκη στην οποία δεν δικάζεται ο δράστης αλλά το θύμα. Στο δικαστήριο ερευνάται εξονυχιστικά και κρίνεται η ζωή και η συμπεριφορά της γυναίκας - θύμα: Ο τρόπος που ήταν ντυμένη, εάν φορούσε προκλητικά ρούχα,  εάν κυκλοφορούσε ασυνόδευτη και τι ώρα κυκλοφορούσε ασυνόδευτη, εάν είχε πιεί αλκοόλ,  εάν έπαιρνε ναρκωτικές ουσίες, εάν είχε σεξουαλικές σχέσεις και πόσες σεξουαλικές σχέσεις είχε, ποιοι ήταν οι ερωτικοί σύντροφοι της γυναίκας, εάν είχε μόνιμο σύντροφο, τι δουλειά έκανε κ.λ.π. Δεν είναι τυχαίο που οι δίκες για βιασμό έχουν χαρακτηρισθεί «τελετές υποβιβασμού» των θυμάτων.   Οι ισχύουσες προκαταλήψεις και οι αναχρονιστικές αντιλήψεις, αρκετά διαδεδομένες στο κοινωνικό σύνολο, συντελούν στη δικαιολόγηση της συγκεκριμένης πράξης βίας ενοχοποιώντας παράλληλα το θύμα.   

Στεφανία Σουλή 
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil/