Αντικατάσταση δικαστικού συμπαραστάτη και μέλους του εποπτικού συμβουλίου

 

Παρατίθεται κατωτέρω απόσπασμα της υπ.αρ. 1276/2020 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (Διαδικασία Εκουσίας Δικαιοδοσίας), δημοσιευμένη στην Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών.

 

«… Από τη διάταξη του άρθρου 758 παρ. 1 του ΚΠολΔ προκύπτει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάκληση ή μεταρρύθμιση οριστικής απόφασης της εκούσιας δικαιοδοσίας είναι η ύπαρξη νέων πραγματικών περιστατικών, δηλαδή γεγονότων που προέκυψαν μετά τη δημοσίευση της κρίσιμης απόφασης, της οποίας ζητείται η ανάκληση ή η μεταρρύθμιση ή η μετά τη δημοσίευση αυτής μεταβολή των συνθηκών με βάση τις οποίες αυτή εκδόθηκε (ΑΠ 1003/2013). Θεσπίζεται, έτσι, σύμφωνα με την έννοια, τη φύση και τη λειτουργία της εκούσιας δικαιοδοσίας, η δυνατότητα ανάκλησης ή μεταρρύθμισης των κατά τη διαδικασία αυτή εκδιδόμενων αποφάσεων, η οποία αναγορεύεται στο θεμελιώδες δόγμα του κατ' αρχήν μεταβλητού αυτών και της κατ' εξαίρεση μόνο απαγόρευσης μεταβολής τους, η δε αιτία που επιβάλλει τη μεταβολή των πραγμάτων μπορεί να συνίσταται, επί διαρκούς ρύθμισης, στη μη εκπλήρωση των όρων που τάχθηκαν με αυτή, ώστε η ρύθμιση να μη δικαιολογείται πλέον (ΕφΠειρ 859/2014 με τη σε αυτή παραπομπή στη νομολογία και θεωρία, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, από τα άρθρα 1639 και 1651 του ΑΚ, τα οποία, σύμφωνα με το άρθρο 1682 εδ. α του ίδιου Κώδικα έχουν ανάλογη εφαρμογή σε κάθε περίπτωση δικαστικής συμπαράστασης, είναι δυνατή η παύση και η αντικατάσταση των μελών του εποπτικού συμβουλίου και του δικαστικού συμπαραστάτη από το δικαστήριο, εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος. Σπουδαίος λόγος που επιβάλλει την αντικατάσταση των μελών του εποπτικού συμβουλίου συντρέχει όταν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα σε κάποιο μέλος του εποπτικού συμβουλίου και στον συμπαραστατούμενο, αλλά και σε κάθε άλλη περίπτωση, η οποία δικαιολογεί την αντικατάσταση από το δικαστήριο, όπως η απουσία ενός μέλους από τον τόπο διαμονής του συμπαραστατούμενου και η αδιαφορία του γενικώς για την προάσπιση των συμφερόντων του (ΕφΠειρ 859/2014 ο.π., ΕφΑθ 227/2008 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Τέλος, το λειτούργημα του δικαστικού συμπαραστάτη παύει αυτοδικαίως με δικαστική απόφαση, ιδίως αν κριθεί ότι η συνέχιση της άσκησης του λειτουργήματος του μπορεί να θέσει σε κίνδυνο, λόγω παραμέλησης των καθηκόντων του ή για άλλο λόγο, τα συμφέροντα του συμπαραστατουμένου. Στις παραπάνω περιπτώσεις, το δικαστήριο μπορεί να διορίσει νέο πρόσωπο σε αντικατάσταση του προηγουμένου μέλους του εποπτικού συμβουλίου ή σε αντικατάσταση του παυθέντος δικαστικού συμπαραστάτη (ΜονΠρΘεσ/νίκης 16315/2017, με την εκεί παραπομπή στη νομολογία και θεωρία, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

 

Στην προκείμενη περίπτωση με το με αριθμό πρωτ. ./23.7.2019 έγγραφο του προς τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Πρωτοδικείου Αθηνών ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών διαβίβασε την από 10.7.2019 αίτηση της …, με την οποία και για τους λόγους που με λεπτομέρεια εκτίθενται σε αυτή και που ανάγονται σε πλημμελή άσκηση των καθηκόντων τους, η αιτούσα, ως μέλος του εποπτικού συμβουλίου της τελούσας υπό δικαστική συμπαράσταση …, ζητεί: α) την παύση της … από το λειτούργημα της δικαστικής συμπαραστάτριας της προαναφερθείσας συμπαραστατούμενης και την αντικατάσταση της από τη …, η οποία ζητείται να διορισθεί ως προσωρινή δικαστική συμπαραστάτρια μέχρι την τελεσιδικία της απόφασης και στη συνέχεια να διορισθεί οριστική δικαστική συμπαραστάτρια αυτής, β)την παύση της … από μέλος του εποπτικού συμβουλίου της ίδιας, υπό δικαστική συμπαράσταση τελούσας, … και την αντικατάσταση της από τον … και γ) τον ορισμό του …, ως νέου Προέδρου του εποπτικού συμβουλίου της συμπαραστατούμενης. Με αφορμή την παραπάνω αίτηση εκδόθηκε η από 7.8.2019 πράξη του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία η υπόθεση εισάγεται αυτεπαγγέλτως προς συζήτηση στο παρόν Δικαστήριο. Εξάλλου, κατά την εκφώνηση της συγκεκριμένης υπόθεσης από το πινάκιο, η υποβάλουσα στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών την από 10.7.2019 αίτηση της, … παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο Δικηγόρο της …και με δήλωση της, που καταχωρίσθηκε στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά της συνεδρίασης του Δικαστηρίου, την οποία (δήλωση)  επανέλαβε και στις από 19.11.2019 προτάσεις που κατέθεσε, δήλωσε ότι ασκεί πρόσθετη παρέμβαση υπέρ του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών.

 

Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η από 10.7.2019 αίτηση παραδεκτά εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου, που είναι καθ' ύλη και κατά τόπο αρμόδιο να τη δικάσει κατά την εκουσία δικαιοδοσία (άρθρα 739, 740, 796 παρ. 2, 801 παρ. 1, 804 και 805 του ΚΠολΔ), καθόσον ναι μεν η αιτούσα δεν νομιμοποιείται ενεργητικά για την υποβολή της (άρθρα 1651 και 1682 ΑΚ), πλην όμως το Δικαστήριο ενήργησε αυτεπαγγέλτως (άρθρο 747 παρ. 4 του ΚΠολΔ). Η αίτηση είναι νόμιμη, αφού στηρίζεται στα άρθρα 1639 και 1651 του ΑΚ, τα οποία τυγχάνουν ανάλογης εφαρμογής σύμφωνα με το άρθρο 1682 ΑΚ καθώς και στα άρθρα 1669, 1672, 1673, 1681 ΑΚ και 69 παρ. 1 του ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω κατ' ουσία, δεδομένου ότι για το παραδεκτό της συζήτησης έχει τηρηθεί και η νόμιμη προδικασία (άρθρο 748 παρ. 2 και 3 του ΚΠολΔ) με την επίδοση της κλήσης του Γραμματέα του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία ορίζεται δικάσιμος για τη συζήτηση της από 7.8.2019 πράξης του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών η 5.11.2019, οπότε η υπόθεση αναβλήθηκε για τη δικάσιμο που αναγράφεται στην αρχή της απόφασης (δηλαδή την 19.11.2019): α) στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών (βλ. το με αριθμό ./18.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης της …, Επιμελήτριας Δικαστηρίων, που υπηρετεί στο Πρωτοδικείο Αθηνών), β) στον ..  Τομέα Κ.Ψ.Υ. Χαλανδρίου (βλ το με αριθμό ./23.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης του …, Ειδικού Φρουρού, που υπηρετεί στο Α.Τ. Αγίας Παρασκευής), γ) στην τελούσα υπό δικαστική συμπαράσταση (βλ. το με αριθμό ./23.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης του …, Αρχιφύλακα που υπηρετεί στο Α.Τ. Πεντέλης) και δ) στην αιτούσα (βλ. το με αριθμό ./26.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης του …, Αρχιφύλακα που υπηρετεί στο Α.Τ. Κηφισιάς).

 

Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει υποβληθεί η προβλεπόμενη από το άρθρο 1674 ΑΚ έκθεση της κοινωνικής υπηρεσίας. Το Δικαστήριο, ωστόσο, θα προχωρήσει στην ουσιαστική έρευνα της υπόθεσης χωρίς τέτοια έκθεση, διότι στο άρθρο 19 παρ. 4 του ν. 2521/1997 ορίζεται ότι, αν η έκθεση αυτή δεν υποβληθεί εμπρόθεσμα, το δικαστήριο δικάζει χωρίς την έκθεση, η οποία άλλωστε δεν είναι δεσμευτική, αλλά απλώς συνεκτιμάται, και συνεπώς η παράλειψη προσαγωγής της έκθεσης αυτής δε δημιουργεί τυπικό απαράδεκτο για τη συζήτηση της υπόθεσης και την έκδοση σχετικής απόφασης.

 

Εξάλλου, η πρόσθετη παρέμβαση της … υπέρ του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών, παρότι ασκήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 752 παρ. 2 ΚΠολΔ, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη λόγω έλλειψης ενεργητικής νομιμοποίησης της …, καθόσον η τελευταία, ως μέλος του εποπτικού συμβουλίου της τελούσας υπό δικαστική συμπαράσταση …, δεν περιλαμβάνεται στην περιοριστική απαρίθμηση των προσώπων, τα οποία, σύμφωνα με τα άρθρα 1667 και 1682 εδ. α του ΑΚ και 803 παρ. 2 του ΚΠολΔ δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση και επομένως να ασκήσουν και πρόσθετη παρέμβαση σχετικά με την παύση ή την αντικατάσταση του δικαστικού συμπαραστάτη ή του μέλους του εποπτικού συμβουλίου του τελούντος υπό δικαστική συμπαράσταση προσώπου (ΑΠ 1103/2005 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

 

Περαιτέρω, με το με αριθμό …/23.7.2019 έγγραφο του προς τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Πρωτοδικείου Αθηνών ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών διαβίβασε την από 17.7.2019 πρόσθετη παρέμβαση της …, την οποία η τελευταία υπέβαλε με την ιδιότητα της ασκούσας τη γονική μέριμνα της ανήλικης θυγατέρας της …. Με την πρόσθετη αυτή παρέμβαση, η παρεμβαίνουσα, επικαλούμενη ότι η θυγατέρα της είναι μοναδικό τέκνο και εκ διαθήκης κληρονόμος του αποβιώσαντος πατέρα της …, αδελφού της τελούσας υπό πλήρη δικαστική συμπαράσταση …, καθώς και καταπιστευματοδόχος της περιουσίας της γιαγιάς της, …, μητέρας των …, ζητεί, για τους λόγους που εκθέτει, να γίνει δεκτή η από 10.7.2019 αίτηση της …. Επιπλέον, κατά την εκφώνηση της συγκεκριμένης υπόθεσης από το πινάκιο, η υποβάλουσα στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών την από 17.7.2019 πρόσθετη παρέμβαση, παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου Δικηγόρου της …, δια του οποίου δήλωσε και καταχωρίσθηκε στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά της συνεδρίασης του Δικαστηρίου ότι ασκεί πρόσθετη παρέμβαση και υπέρ του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών και την τελευταία δήλωση επανέλαβε και στις από 19.11.2019 προτάσεις που κατέθεσε.

 

Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η από 17.7.2019 πρόσθετη παρέμβαση παραδεκτά εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου, το οποίο είναι καθ' ύλη και κατά τόπο αρμόδιο να τη συνεκδικάσει με την υπόθεση που εισήχθη αυτεπαγγέλτως και αφορά την από 10.7.2019 αίτηση της … (άρθρα 31, 80, 81, 739, 740, 741, 752, 796 παρ. 2, 801 παρ. 1, 802, 803 παρ.2, 804 και 805 του ΚΠολΔ), καθόσον ναι μεν η προσθέτως παρεμβαίνουσα δεν νομιμοποιείται ενεργητικά για την υποβολή της (άρθρο 803 παρ. 2 του ΚΠολΔ), πλην όμως το Δικαστήριο ενήργησε αυτεπαγγέλτως (άρθρο 747 παρ. 4 του ΚΠολΔ). Είναι νόμιμη, αφού στηρίζεται στα άρθρα 1639 και 1651 του ΑΚ, τα οποία τυγχάνουν ανάλογης εφαρμογής σύμφωνα με το άρθρο 1682 ΑΚ, καθώς και στα άρθρα 1669, 1672, 1673, 1681 ΑΚ και 69 παρ. 1 του ΚΠολΔ. Επιπλέον, για το παραδεκτό της συζήτησης έχει τηρηθεί η νόμιμη προδικασία (άρθρο 748 παρ. 2 και 3 του ΚΠολΔ), με την επίδοση της κλήσης του Γραμματέα του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία ορίζεται δικάσιμος για τη συζήτηση της πρόσθετης παρέμβασης η 5.11.2019, οπότε η δίκη αναβλήθηκε για τη δικάσιμο που αναγράφεται στην αρχή της απόφασης (δηλαδή τη 19.11.2019): α) στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών (βλ. το με αριθμό ./17.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης της …, Επιμελήτριας Δικαστηρίων, που υπηρετεί στο Πρωτοδικείο Αθηνών), β) στην τελούσα υπό δικαστική συμπαράσταση … (βλ. το με αριθμό ./23.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης του …, Αρχιφύλακα που υπηρετεί στο Α.Τ. Πεντέλης) και γ) στην αρμόδια Κοινωνική Υπηρεσία … Χαλανδρίου για τη διενέργεια της απαιτούμενης κατά το άρθρο 1674 ΑΚ κοινωνικής έρευνας, χωρίς ωστόσο μέχρι τώρα να έχει συνταχθεί και η οικεία έκθεση, γεγονός, το οποίο, όπως ήδη αναφέρθηκε, δεν κωλύει την πρόοδο της δίκης. Πρέπει, επομένως, η υπόθεση να ερευνηθεί περαιτέρω κατ' ουσία.

 

Σχετικά με τη δήλωση της προσθέτως παρεμβαίνουσας, που καταχωρίσθηκε στα ταυτάριθμα με την απόφαση πρακτικά συνεδρίασης αυτού του Δικαστηρίου και επαναλαμβάνεται στις από 19.11.2019 προτάσεις που κατέθεσε, πρέπει να αναφερθούν τα εξής: Η πρόσθετη αυτή παρέμβαση, αν και ασκείται σύμφωνα με το άρθρο 752 παρ. 2 ΚΠολΔ, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη λόγω έλλειψης ενεργητικής νομιμοποίησης της παρεμβαίνουσας, καθόσον και αυτή δεν περιλαμβάνεται στην περιοριστική απαρίθμηση των προσώπων, τα οποία, σύμφωνα με τα άρθρα 1667 και 1682 εδ. α του ΑΚ και 803 παρ. 2 του ΚΠολΔ δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση σχετικά με την αντικατάσταση της δικαστικής συμπαραστάτριας και του μέλους του εποπτικού συμβουλίου της τελούσας υπό δικαστική συμπαράσταση … (ΑΠ 1103/2005 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

 

Επιπλέον, με το με αριθμό πρωτ. ./13.9.2019 έγγραφο του προς τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Πρωτοδικείου Αθηνών, ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών διαβίβασε την από 2.9.2019 αίτηση των 1) …  και 2) …, με την οποία και για τους λόγους που με λεπτομέρεια εκτίθενται σε αυτή, οι αιτούσες, η πρώτη ως    δικαστική συμπαραστάτρια της υπό δικαστική συμπαράσταση … και η δεύτερη ως μέλος του εποπτικού συμβουλίου της ίδιας συμπαραστατούμενης, ζητούν: α) τον ορισμό της … στη θέση του προέδρου του εποπτικού συμβουλίου της προαναφερθείσας συμπαραστατούμενης, η οποία (θέση) είναι κενή λόγω του θανάτου του …, β) την αντικατάσταση της … από μέλος του εποπτικού συμβουλίου της προαναφερθείσας συμπαραστατούμενης  και γ) τη  συμπλήρωση του ίδιου εποπτικού συμβουλίου, από τους …. Με αφορμή την παραπάνω αίτηση εκδόθηκε η από 13.9.2019 πράξη του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία η υπόθεση εισάγεται αυτεπαγγέλτως προς συζήτηση στο παρόν Δικαστήριο. Εξάλλου, κατά την εκφώνηση της συγκεκριμένης υπόθεσης από το πινάκιο η πρώτη αιτούσα (δηλαδή …) παραστάθηκε αυτοπροσώπως ως Δικηγόρος και η  δεύτερη αιτούσα (δηλαδή  η  …) παραστάθηκε με την πληρεξούσια Δικηγόρο της, …, και με δήλωση τους, που καταχωρίσθηκε στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά της συνεδρίασης του Δικαστηρίου, την οποία (δήλωση) επανέλαβαν και στις από 19.11.2019 προτάσεις που κατέθεσαν στο Δικαστήριο τούτο, δήλωσαν ότι ασκούν πρόσθετη παρέμβαση υπέρ του Εισαγγελέα, με το έγγραφο του οποίου εισήχθη προς εκδίκαση η αίτηση τους και προς απόρριψη της από 10.7.2019 δια του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών εισαχθείσας αίτησης της … και της από 17.7.2019 δια του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών εισαχθείσας πρόσθετης παρέμβασης της …

 

Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η από 2.9.2019 αίτηση παραδεκτά εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου, που είναι καθ' ύλη και κατά τόπο αρμόδιο να τη δικάσει κατά την εκουσία δικαιοδοσία (άρθρα 739, 740, 796 παρ. 2, 801 παρ. 1, 804 και 805 του ΚΠολΔ), καθόσον ναι μεν οι αιτούσες, με την ιδιότητα της δικαστικής συμπαραστάτριας η πρώτη και με την ιδιότητα του μέλους του εποπτικού συμβουλίου η δεύτερη, δεν νομιμοποιούνται ενεργητικά για την υποβολή της αίτησης, πλην όμως το Δικαστήριο ενήργησε αυτεπαγγέλτως (άρθρο 747 παρ. 4 του ΚΠολΔ). Η αίτηση είναι νόμιμη, αφού στηρίζεται στα άρθρα 1634 και 1639 του ΑΚ, τα οποία τυγχάνουν ανάλογης εφαρμογής σύμφωνα με το άρθρο 1682 ΑΚ καθώς και στο άρθρο 69 παρ. 1 του ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω κατ' ουσία, δεδομένου ότι έχει τηρηθεί και η νόμιμη προδικασία (άρθρο 748 παρ. 2 και 3 του ΚΠολΔ) με την επίδοση της κλήσης του Γραμματέα του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία ορίζεται δικάσιμος για τη συζήτηση της από 13.9.2019 πράξης του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών η αναγραφόμενη στην αρχή της απόφασης δικάσιμος (δηλαδή η 19.11.2019): α) στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών (βλ. το με αριθμό ./29.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης της …, Επιμελήτριας Δικαστηρίων, που υπηρετεί στο Πρωτοδικείο Αθηνών), β) στην τελούσα υπό δικαστική συμπαράσταση (βλ. το με αριθμό ./29.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης του …, Αρχιφύλακα που υπηρετεί στο Α.Τ. Πεντέλης), γ) στις αιτούσες (βλ. τα με αριθμούς ./21.10.2019 και ./21.10.2019 αποδεικτικά επίδοσης της …, Επιμελήτριας Δικαστηρίων, που υπηρετεί στο Πρωτοδικείο Αθηνών και δ) στον … Τομέα Κ.Ψ.Υ. Χαλανδρίου (βλ το με αριθμό …./25.10.2019 αποδεικτικό επίδοσης του …, Ειδικού Φρουρού, που υπηρετεί στο Α.Τ. Αγίας Παρασκευής), για τη διενέργεια της απαιτούμενης κατά το άρθρο 1674 ΑΚ κοινωνικής έρευνας, χωρίς ωστόσο μέχρι τώρα να έχει συνταχθεί και η οικεία έκθεση, γεγονός, το οποίο, όπως ήδη αναφέρθηκε, δεν κωλύει την πρόοδο της δίκης. Πρέπει, επομένως, η υπό κρίση υπόθεση να συνεκδικασθεί με την από 10.7.2019 αίτηση και την από 17.7.2019 πρόσθετη παρέμβαση, που προαναφέρθηκαν, καθώς όλες οι υποθέσεις υπάγονται στην εκουσία δικαιοδοσία και κατά την κρίση του δικαστηρίου διευκολύνεται η διεξαγωγή της δίκης και επέρχεται μείωση των εξόδων (άρθρο 246 του ΚΠολΔ σε συνδ. με άρθρο 741 του ίδιου Κώδικα ) και να ερευνηθεί περαιτέρω κατ' ουσία.

 

Σχετικά με την πρόσθετη παρέμβαση που άσκησαν οι αιτούσες με τη δήλωση τους που καταχωρίσθηκε στα ταυτάριθμα με την απόφαση πρακτικά συνεδρίασης αυτού του Δικαστηρίου, την οποία επανέλαβαν στις από 19.11.2019 προτάσεις που κατέθεσαν, πρέπει να αναφερθούν τα εξής: Η πρόσθετη αυτή παρέμβαση, αν και ασκείται σύμφωνα με το άρθρο 752 παρ. 2 ΚΠολΔ, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη λόγω έλλειψης ενεργητικής νομιμοποίησης των αιτουσών,  καθόσον και αυτές, η πρώτη ως δικαστική συμπαραστάτρια και η δεύτερη ως μέλος του εποπτικού συμβουλίου της τελούσας υπό δικαστική συμπαράσταση …, δεν περιλαμβάνονται στην περιοριστική απαρίθμηση των προσώπων, τα οποία, σύμφωνα με τα άρθρα 1667 και 1682 εδ. α του ΑΚ και 803 παρ. 2 του ΚΠολΔ, δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση σχετικά με την αντικατάσταση άλλου μέλους του εποπτικού συμβουλίου και με τη συμπλήρωση των μελών του (ΑΠ 1103/2005 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

 

Από το συνδυασμό των άρθρων 744 και 759 παρ. 3 του ΚΠολΔ συνάγεται ότι στην εκουσία δικαιοδοσία ισχύει το σύστημα της ελεύθερης απόδειξης και το δικαστήριο δύναται να λαμβάνει υπόψη του και αποδεκτικά μέσα που δεν πληρούν τους όρους του νόμου (ΑΠ 131/2009 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Επομένως, το παρόν Δικαστήριο πρέπει να λάβει υπόψη του και τη με αριθμό ./19.11.2019 ένορκη βεβαίωση του …, που δόθηκε ενώπιον της Συμβολαιογράφου Αθηνών …, την οποία νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν οι αιτούσες …  και …, παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς της προσθέτως παρεμβαίνουσας ….

 

Από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης της μάρτυρα …, που περιέχεται στα ταυτάριθμα με τα πρακτικά απόφασης αυτού του Δικαστηρίου, της με αριθμό .../19.11.2019 ένορκης βεβαίωσης του …, που δόθηκε ενώπιον της Συμβολαιογράφου Αθηνών …, την οποία νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν οι αιτούσες … και … και όλων των εγγράφων, τα οποία νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και φωτογραφίες που επισκοπούνται, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Με τη με αριθμό …./1974 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (εκουσία δικαιοδοσία) κηρύχθηκε σε κατάσταση δικαστικής απαγόρευσης η …, που γεννήθηκε το έτος 1937 και πάσχει από διαρκή πνευματική νόσο και συγκεκριμένα από έντονη διανοητική καθυστέρηση, που αποκλείει τη χρήση της λογικής της. Η … έκτοτε ζει και περιθάλπεται στην Εστία Περίθαλψης και Ειδικής Αγωγής του Φιλανθρωπικού Σωματείου με την επωνυμία «Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Καθυστερημένων Ατόμων - Αγία Φιλοθέη». Με τη με αριθμό …/1991 απόφαση του Δικαστηρίου τούτου (Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών -εκουσία δικαιοδοσία), διορίστηκε επίτροπος της τεθείσας υπό δικαστική συμπαράσταση η … (αδελφού και μόνου πλησιέστερου εν ζωή συγγενή της …), το γένος …. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 59 του ν. 2447/1996, η τεθείσα υπό δικαστική απαγόρευση εξομοιώνεται με πρόσωπο που βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης, η δε διορισθείσα επίτροπος συνεχίζει το λειτούργημα της ως δικαστική συμπαραστάτρια αυτής. Με τη με αριθμό …./2000 απόφαση του Δικαστηρίου τούτου (Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών -εκουσία δικαιοδοσία), διορίστηκε εποπτικό συμβούλιο της τελούσας υπό δικαστική συμπαράσταση, που αποτελείτο από τον αδελφό της, … ως πρόεδρο και τις εξαδέλφες της … και …. Στη συνέχεια, με τη με αριθμό …/2008 απόφαση του Δικαστηρίου αυτού  (Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών -εκουσία δικαιοδοσία), διορίστηκε τρίτο μέλος του εποπτικού συμβουλίου η …, θυγατέρα της …, λόγω του ότι η τελευταία αποβίωσε.  Ακολούθως με τη με αριθμό 2801/2012 απόφαση αυτού του Δικαστηρίου (Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών -εκουσία δικαιοδοσία),  η … παύθηκε από τα καθήκοντα της δικαστικής συμπαραστάτριας της τελούσας υπό πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση …  και διορίσθηκε νέα δικαστική συμπαραστάτρια αυτής η …  (πρώτη αιτούσα στην από 2.9.2019 αίτηση). Περαιτέρω αποδεικνύεται ότι η τελούσα υπό δικαστική συμπαράσταση … έχει στην κυριότητα της μεγάλη ακίνητη περιουσία από κληρονομιά, με ποσοστό κυριότητας 50% εξ αδιαιρέτου. Η ακίνητη αυτή περιουσία αποτελείται από τα τρία διαμερίσματα που είναι στους .° και .° ορόφους της πολυκατοικίας της οδού … στην Αθήνα, από το σύνολο των γραφείων και καταστημάτων της πολυκατοικίας επί της οδού … στην Αθήνα, από το οικόπεδο εμβαδού 1.000 τετρ. μέτρων περίπου, που βρίσκεται επί της οδού … στη Πεντέλη Αττικής και μέσα σε αυτό βρίσκεται ερειπωμένη πλέον και χωρίς στέγη κατοικία και από πολλά αγροτεμάχια εκατοντάδων στρεμμάτων, που βρίσκονται στην Κτηματική Περιφέρεια … του Νομού Μαγνησίας. Επιπλέον έχει στην κυριότητα της και σε ποσοστό 25% εξ αδιαιρέτου την πολυκατοικία επί της οδού … στην Αθήνα. Τα έτη 2018 και 2019 η πολυκατοικία επί της οδού …παρέμενε κλειστή και χωρίς ηλεκτροδότηση, καθώς τα χρέη της προς τη ΔΕΗ υπερβαίνουν τα 35.000 ευρώ. Επίσης, κλειστή παραμένει και η πολυκατοικία πέντε ορόφων που βρίσκεται επί της οδού … στην Αθήνα,  Εξαιτίας της παραπάνω μεγάλης ακίνητης περιουσίας, η τελούσα υπό δικαστική συμπαράσταση, …, βαρύνεται με μεγάλους φόρους, τους οποίους, όμως, η δικαστική της συμπαραστάτρια, …, δεν φρόντισε να καταβάλει, ή έστω να ρυθμίσει στην αρμόδια ΔΟΥ Αθηνών. Αντίθετα, αυτή αδιαφόρησε, με συνέπεια, όταν την 7.10.2019 υπέβαλε αίτηση ρύθμισης κατά τις διατάξεις του ν. 4611/2019, οι οφειλές της συμπαραστατούμενης προς το Δημόσιο, ανερχόμενες σε κεφάλαιο και λοιπά συνεισπραττόμενα σε 251.879,08 ευρώ, να επιβαρυνθούν και με συνολικές προσαυξήσεις από 190.575,26 ευρώ και το συνολικό πληρωτέο ποσό να διαμορφωθεί στο ιδιαίτερα μεγάλο ποσό των 442.454,34 ευρώ. Σημειωτέον, ότι η αίτηση ρύθμισης των οφειλών αυτών στην Α.Α.Δ.Ε. υποβλήθηκε ενώ είχαν ήδη κατατεθεί στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών οι υπό κρίση αιτήσεις, δηλαδή η από 10.7.2019 αίτηση της … και η από 2.9.2019 αίτηση των … και …. Επιπλέον, εξαιτίας της αδράνειας της δικαστικής συμπαραστάτριας ως προς τις φορολογικές υποχρεώσεις της συμπαραστατούμενης, ασκήθηκε σε βάρος της τελευταίας ποινική δίωξη για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο, το οποίο έλαβε χώρα την 31.12.2013. Για το εν λόγω αδίκημα η συμπαραστατούμενη δικάσθηκε από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών χωρίς να εκπροσωπηθεί από τη δικαστική της συμπαραστάτρια, με αποτέλεσμα να καταδικασθεί σε φυλάκιση με τη με αριθμό …/1.3.2019 απόφαση του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, ενώ, όταν η … εκπροσώπησε την … ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Αθηνών κατά την εκδίκαση της με αριθμό ./7-3-2019 έφεσης κατά της με αριθμό …/1-3-2019 απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο με τη με αριθμό …./8.10.2019 απόφαση του κήρυξε αθώα την συμπαραστατούμενη. Επιπλέον, το διάστημα από το διορισμό της ως δικαστικής συμπαραστάτριας, δηλαδή από το Μάιο του έτους 2012 έως και πρώτο εξάμηνο του έτους 2019, η … δεν φρόντισε να διατηρήσει τα εισοδήματα που είχε η συμπαραστατούμενη από την τακτική εκμετάλλευση (εκμίσθωση) της ακίνητης περιουσίας της. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις υποβληθείσες στην Δ.Ο.Υ. Α Αθηνών δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, το έτος 2010 η … είχε εισόδημα από μισθώματα ανερχόμενο συνολικά σε 44.397 ευρώ. Το εισόδημα, όμως, αυτό μειώθηκε σε 8.405,28 ευρώ το φορολογικό έτος 2016 και σε 7.236,00 ευρώ το φορολογικό έτος 2017. Εξάλλου, την 7.9.2015 αποβίωσε  ο …, αδελφός της συμπαραστατούμενης και πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου, το οποίο, έκτοτε αποτελείτο μόνο από δύο μέλη και συγκεκριμένα από την ... συζ. .. και από την …. Μέχρι και την υπό κρίση, από 2.9.2019 αίτηση της, η … δεν επιμελήθηκε για την πλήρωση της κενής θέσης του προέδρου του εποπτικού συμβουλίου, το οποίο, άλλωστε, αποτελούμενο από δύο μέλη δεν είχε νόμιμη σύνθεση για την άσκηση του έργου της εποπτείας της δικαστικής συμπαράστασης (άρθρο 1682 εδ. β του ΑΚ). Επιπρόσθετα, μετά το θάνατο του …  αναπτύχθηκε αντιδικία μεταξύ της δικαστικής συμπαραστάτριας … και της …, που ασκούσε τη γονική μέριμνα της …, τέκνου αυτής και του αποβιώσαντος …, το οποίο γεννήθηκε την 5.4.2002. Η αντιδικία αυτή αφορούσε στο κληρονομικό δικαίωμα του τέκνου επί της καταλειφθείσας κληρονομιάς του …, στην κυριότητα του οποίου ανήκε το υπόλοιπο 50%  εξ αδιαιρέτου της ακίνητης περιουσίας που έχει η συμπαραστατούμενη αδελφή του. Μία από τις συνέπειες της αντιδικίας ήταν η καθυστέρηση αποσφράγισης του διαμερίσματος, που βρίσκεται στον … όροφο της πολυκατοικίας της οδού …, με αποτέλεσμα στο διαμέρισμα αυτό να γίνουν διαρρήξεις, μία την 17.4.2017 και μία την 13.7.2017 και να αφαιρεθούν μέσα από αυτό κινητά πράγματα, η αξία των οποίων δεν προσδιορίστηκε.  Ειδικότερα, το συγκεκριμένο διαμέρισμα αποτελούσε την κατοικία του … μέχρι το χρόνο του θανάτου του και ανήκε σε ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου σε καθένα από τους αποβιώσαντα και συμπαραστατούμενη. Μετά το θάνατο του …το διαμέρισμα σφραγίστηκε. Η δικαστική συμπαραστάτρια, όμως, δε ζήτησε από το Ειρηνοδικείο Αθηνών την αποσφράγιση του, στην αίτηση δε αποσφράγισης που υπέβαλε η …, ως ασκούσα τη γονική μέριμνα της θυγατέρας της …, η … άσκησε την από 23.2.2017 παρέμβαση της, με την οποία ζήτησε την αναβολή της συζήτησης για να κληθεί η ... ΔΟΥ Αθηνών και σε περίπτωση συζήτησης την αποσφράγιση. Το Ειρηνοδικείο Αθηνών, με τη με αριθμό …/2017 απόφαση του, απέρριψε την παρέμβαση, δέχθηκε την αίτηση και διέταξε την αποσφράγιση της κατοικίας του … όρισε δε μεσεγγυούχο τη … Η  τελευταία, όμως, δε συνέπραξε για την πραγματοποίηση της αποσφράγισης, αν και κλήθηκε προς τούτο από τη … με την από 3.7.2017 εξώδικη δήλωση-πρόσκληση, η οποία της επιδόθηκε με τη με αριθμό ./3.7.2017 έκθεση επίδοσης του Δικαστικού Επιμελητή … Η καθυστέρηση δε της αποσφράγισης, είχε ως συνέπεια να κλαπούν κινητά πράγματα που υπήρχαν στο διαμέρισμα, τα οποία, πιθανόν, να ανήκαν και στην κυριότητα της συμπαραστατούμενης. Από τα προεκτεθέντα γεγονότα, τα οποία αποδεικνύονται από όλα τα προαναφερθέντα αποδεικτικά μέσα και τα οποία προέκυψαν μετά τη δημοσίευση της με αριθμό .../2012 απόφασης αυτού του Δικαστηρίου, συνάγεται ότι το διάστημα από το Μάιο του 2012 μέχρι και την υποβολή της από 2.7.2019 αίτησης της … παραμέλησε να ασκήσει τα καθήκοντα της ως δικαστική συμπαραστάτρια και έθεσε σε κίνδυνο τα οικονομικά συμφέροντα της τελούσας υπό πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση …. Επομένως, σύμφωνα και με όσα εκτίθενται στην προηγηθείσα νομική σκέψη, συντρέχει νόμιμη περίπτωση παύσης αυτής και διορισμού νέου δικαστικού συμπαραστάτη, τόσο οριστικού, όσο και προσωρινού μέχρι την τελεσιδικία της παρούσας απόφασης. Κατά την κρίση του Δικαστηρίου τούτου, το πλέον κατάλληλο πρόσωπο, που παρέχει τα εχέγγυα ότι θα ασκήσει με επάρκεια το λειτούργημα του προσωρινού δικαστικού συμπαραστάτη και στη συνέχεια, μετά την τελεσιδικία της απόφασης, του οριστικού συμπαραστάτη είναι η προταθείσα από την …, κάτοικος Αθηνών, οδός …, με Α.Φ.Μ. ….

 

Συγκεκριμένα η … είναι ηλικίας 62 ετών, είναι καθηγήτρια του … Δικαίου της Νομικής Σχολής Αθηνών και δικηγόρος, είχε προσωπική γνωριμία με τον αποβιώσαντα αδελφό της συμπαραστατούμενης …, ο οποίος τη συμβουλευόταν σε πολλές υποθέσεις του, έχει πολυετή εμπειρία δικηγορίας και έχει τις γνώσεις να λάβει τις πρέπουσες και άμεσες αποφάσεις που θα εισηγηθεί στο εποπτικό συμβούλιο, προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα της δικαστικής συμπαράστασης. Επιπλέον, αναγκαία είναι και η συμπλήρωση του εποπτικού συμβουλίου με το διορισμό νέου προέδρου, η θέση του οποίου κενώθηκε μετά τον επισυμβάντα την 7.9.2015 θάνατο του …. Κατά την κρίση του Δικαστηρίου το πλέον κατάλληλο πρόσωπο είναι ο …, κάτοικος Κηφισιάς Αττικής, οδός ., με Α.Φ.Μ. …, ο οποίος υπήρξε στενός φίλος του αποβιώσαντα …. Αντιθέτως, δεν κρίνεται αναγκαία η αντικατάσταση της … και της … από μέλη του εποπτικού συμβουλίου της τελούσας υπό δικαστική συμπαράσταση …. Ειδικότερα, η …, παρά την προχωρημένη ηλικία της (έχει γεννηθεί το έτος 1932), επιδεικνύει ενδιαφέρον για τα συμφέροντα της συμπαραστατούμενης, την οποία επισκέπτεται και φροντίζει. Τέλος, δεν κρίνεται αναγκαία η αύξηση των μελών του ίδιου εποπτικού συμβουλίου από τρία σε πέντε μέλη…»

 

 

Στεφανία Σουλή

Δικηγόρος – Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια

https://stefaniasouli.gr/