Σάββατο 22 Μαρτίου 2014

Αλλαγές στον τρόπο κατάρτισης ιδιόγραφης διαθήκης.


 
Ο νόμος 4182/2013  επέφερε τροποποιήσεις στην κατάρτιση της ιδιόγραφης διαθήκης.

Ειδικότερα το άρθρο 77 παράγραφος 1 ορίζει:

«α. Εξωτικός εγκαθίσταται ως κληρονόμος κληρονομιάς που δεν έχει εξ αδιαθέτου κληρονόμους μόνο με δημόσια διαθήκη.

β. Αν με ιδιόγραφη διαθήκη διαθέτη που δεν είναι εν ζωή κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου έχει εγκατασταθεί εξωτικός ως κληρονόμος κληρονομιάς που δεν έχει εξ αδιαθέτου κληρονόμους, το δικαστήριο διατάσσει γραφολογική πραγματογνωμοσύνη προκειμένου να αποδειχθεί η γνησιότητα της γραφής και της υπογραφής του διαθέτη. Στην περίπτωση αυτή καλείται υποχρεωτικά στη δίκη, τριάντα (30) τουλάχιστον ημέρες πριν τη συνεδρίαση, το Ελληνικό Δημόσιο.»

 
Αν κάποιος που στερείται κληρονόμους εξ αδιαθέτου (συγγενείς μέχρι τον 4ο βαθμό και σύζυγο) θέλει να εγκαταστήσει κληρονόμο του κάποιο πρόσωπο (τον εξωτικό) θα πρέπει να το κάνει με δημόσια διαθήκη και όχι με ιδιόγραφη. Στην αντίθετη περίπτωση η ιδιόγραφη διαθήκη θα είναι άκυρη και κληρονόμος της περιουσίας θα είναι το Δημόσιο.



Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil

 

Τρίτη 11 Μαρτίου 2014

Προϋποθέσεις αναδοχής ανηλίκου


Οι προϋποθέσεις καταλληλότητας όσων με δικαστική απόφαση πρόκειται να αναλάβουν καθήκοντα ανάδοχων γονέων, εξειδικεύονται για πρώτη φορά με το άρθρο 1 παρ. 2 του ΠΔ 86/2009 και διακρίνονται σε θετικές και αρνητικές. Μεταξύ των θετικών προϋποθέσεων είναι τα όρια ηλικίας των αναδόχων και η διαφορά ηλικίας που με παραπομπή στις διατάξεις για την υιοθεσία (άρθρα 1543, 1544 ΑΚ) πρέπει αυτοί να έχουν από τον ανήλικο (βλ. περισσότερα σε Δ. Κράνη, Αναδοχή ανηλίκου, ΕφΑΔ 2012/223). Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1543 ΑΚ αυτός που υιοθετεί ανήλικο πρέπει να έχει συμπληρώσει τα τριάντα χρόνια του και να μην έχει υπερβεί τα εξήντα, ενώ κατά τη διάταξη του άρθρου 1544 ΑΚ η διαφορά ηλικίας μεταξύ αυτού που υιοθετεί και εκείνου που υιοθετείται, προσδιορίζεται μεταξύ ενός ελάχιστου ορίου δεκαοκτώ και ενός μέγιστου πενήντα ετών. Η θέσπιση των παραπάνω ηλικιακών ορίων επιβλήθηκε από ηθικούς και κοινωνικούς λόγους, για την ομαλή πορεία της υιοθεσίας, με την ύπαρξη ενός γονέα ηλικιακά ώριμου και ακμαίου και, επιπροσθέτως ως προς το ανώτατο όριο διαφοράς, με τη δικαιολογία ότι οι θετοί γονείς με μεγάλη ηλικία δεν παρέχουν τα εχέγγυα για την ομαλή ανατροφή του τέκνου. Η κατά το κατώτατο όριο διαφορά ηλικίας των δεκαοκτώ ετών είναι η ηλικία μίας «πλήρους ήβης», που θεωρείται ως ελάχιστο όριο τεκνογονίας. Εξαίρεση προβλέπει η ίδια διάταξη μόνον ως προς το κατώτατο όριο διαφοράς, και συγκεκριμένα όταν υιοθετείται τέκνο του συζύγου εκείνου που υιοθετεί, καθώς και όταν συντρέχει άλλος σπουδαίος λόγος, οπότε το όριο μειώνεται στα 15 έτη (Ε. Κουνουγέρη  Μανωλεδάκη, Οικογενειακό Δίκαιο, τ. ΙΙ, 2008, σελ. 375 επ., Ι. Δεληγιάννης «Προϋποθέσεις και διαδικασία τέλεσης της υιοθεσίας ανηλίκων κατά το νέο δίκαιο (ν. 2447/1996)» Αρμ. 1998 σελ. 5). Περαιτέρω, η διάταξη του άρθρου 1545 § 2 ΑΚ (που προστέθηκε με το άρθρο 19 §2 ν. 2521/1997) ορίζει ότι, όταν η υιοθεσία γίνεται από συζύγους, οι απαιτούμενες από τα άρθρα 1543 και 1544 ΑΚ προϋποθέσεις αρκεί να συντρέχουν στο πρόσωπο του ενός μόνο συζύγου. Η ρύθμιση αυτή δεν είναι αδικαιολόγητη, ενόψει, άλλωστε, και του ότι υπάρχει πάντοτε και η ασφαλιστική δικλείδα του δικαστικού ελέγχου για το αν η υιοθεσία συμφέρει στο παιδί (Ε. Κουνουγέρη  Μανωλεδάκη, Οικογενειακό Δίκαιο, τ. ΙΙ, 2008, σελ. 402). Συνεπώς, είναι επιτρεπτή εκ του νόμου, όχι μόνο η υιοθεσία, αλλά πολύ περισσότερο και η αναδοχή ανηλίκου, όταν το όριο ηλικίας και η διαφορά ηλικίας του ενός μόνο συζύγου - αλλά όχι και των δύο - από τον ανήλικο, είναι κατώτερα από αυτά που τίθενται με τις διατάξεις των άρθρων 1543 και 1544 ΑΚ. Και τούτο, γιατί θα ήταν αντίθετο με το συμφέρον του ανήλικου τέκνου να ήταν ανάδοχος γονέας ο ένας μόνο σύζυγος, στο πρόσωπο του οποίου θα συνέτρεχαν οι ηλικιακές προϋποθέσεις, αλλά όχι ο άλλος σύζυγος, που θα παρέμενε ξένος προς την αναδοχή, ενόψει, άλλωστε, του ίδιου του σκοπού του νόμου, να αντιμετωπισθεί και να ρυθμισθεί προς το συμφέρον του ανηλίκου με ήπιο, κατά το δυνατόν, τρόπο, η ελλειμματική κατάσταση που δημιουργείται εξ αιτίας της ανεπάρκειας των φυσικών του γονέων. Τέλος, το Δικαστήριο αποφασίζει για την αναδοχή ανηλίκου, στηριζόμενο στα δικαιολογητικά του άρθρου 3 παρ. 2 του ΠΔ 86/2009 και συνεκτιμώντας την έκθεση της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας ως προς το ήθος, τις βιοτικές συνθήκες και την καταλληλότητα γενικά της ανάδοχης οικογένειας (άρθρα 1533 παρ. 3, 1608, 1664 εδ. γ ΑΚ πρβλ. και άρθρα 1646 παρ. 2 ΑΚ, 746 παρ. 3 ΚΠολΔ). Ωστόσο, κατά το άρθρο 19 παρ. 4 εδ. β του Ν 2521/1997, αν η έκθεση της κοινωνικής υπηρεσίας δεν υποβληθεί εμπρόθεσμα, το δικαστήριο δικάζει χωρίς την έκθεση και αυτό αποτελεί συνηθισμένη πρακτική, αφού οι κοινωνικές υπηρεσίες, για τις οποίες προβλέπουν τα άρθρα 49 επ. του Ν 2247/1996 δεν έχουν ακόμη συσταθεί, οι δε φορείς κοινωνικής εποπτείας του άρθρου 5 του ΠΔ 86/2009 δεν έχουν αρμοδιότητα για τη σύνταξη τέτοιας έκθεσης, ενώ και οι ειδικοί επιστήμονες του άρθρου 54 του Ν 2447/1996 και του ΠΔ 250/1999 έχουν αρμοδιότητες κοινωνικής υπηρεσίας μόνο για τη λειτουργία του θεσμού της δικαστικής συμπαράστασης (Κράνης, Αναδοχή ανηλίκου, ό.π.). Άλλωστε, η έκθεση αυτή δεν είναι δεσμευτική αλλά απλώς συνεκτιμάται και συνεπώς η παράλειψη προσαγωγής της δεν δημιουργεί τυπικό απαράδεκτο για την συζήτηση της υπόθεσης και την έκδοση σχετικής απόφασης (ΕφΠειρ 381/2006 ΠειρΝομ 2006.416). Προπάντων όμως το δικαστήριο οφείλει να σταθμίσει το συμφέρον του ανηλίκου προκειμένου να αναθέσει σε ανάδοχους γονείς την πραγματική φροντίδα του και με το συμφέρον αυτό πρέπει η απόφασή του να είναι σύμφωνη, αφού συνεκτιμηθεί και η γνώμη του ανηλίκου, ο οποίος ανάλογα με την ωριμότητά του πρέπει να ακούγεται από το δικαστήριο, όπως επίσης οι ανάδοχοι και οι φυσικοί γονείς ή ο επίτροπός του (άρθρα 1664 εδ. α και β ΑΚ, 2 § 4 ΠΔ 86/2009 πρβλ. και άρθρα 1647, 1648 ΑΚ, 796 § 4 ΚΠολΔ, 12 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Ν 2101/1992) και 3 και 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την άσκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών (Ν 2502/1997)). [σκεπτικό της υπ.αρ 2778/2013 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης].

Το Προεδρικό Διάταγμα 86/2009 -ΦΕΚ 114/Α'/16.7.2009 "Οργάνωση και λειτουργία του θεσμού της αναδοχής ανηλίκων" μπορείτε να διαβάσετε εδώ




Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil

Κυριακή 9 Μαρτίου 2014

Αναδοχή ανηλίκου: Τι συνεκτιμά το δικαστήριο



Σύμφωνα με το άρθρο 1664 ΑΚ, η απόφαση του δικαστηρίου πρέπει να είναι σύμφωνη με το συμφέρον του ανηλίκου. Το δικαστήριο οφείλει, ανάλογα με την ωριμότητα του ανηλίκου, να ακούει, πριν αποφασίσει, και τη δική του γνώμη. Επίσης οφείλει να ακούει τους ανάδοχους και τους φυσικούς γονείς ή τον επίτροπο και να συνεκτιμά την έκθεση της αρμόδια κοινωνικής υπηρεσίας.

 
Παρατίθεται παρακάτω απόσπασμα της υπ.αρ. 2778/2013 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης.  

«…Από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρα των αιτούντων, καθώς και την ανωμοτί κατάθεση αμφοτέρων των αιτούντων, που εξετάστηκαν νομίμως στο ακροατήριο κατά τη δικάσιμο της 11-5-2012 και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την υπ. αριθμό 18176/2012 μη οριστική απόφαση του Δικαστηρίου τούτου πρακτικά της κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίασης του Δικαστηρίου αυτού, από την προσωπική επικοινωνία του Δικαστηρίου με τον ανήλικο, ετών 10, και ξεχωριστά με τους αιτούντες, ως υποψήφιους ανάδοχους γονείς, σε συνδυασμό με όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα, που οι αιτούντες νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν, και από όλα τα αποδεικτικά μέσα, τα οποία λαμβάνονται υπόψη στο πλαίσιο της αρχής της ελεύθερης απόδειξης και του ανακριτικού συστήματος που εφαρμόζεται στην παρούσα διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 13-3-2002 γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη ο …......., ηλικίας σήμερα 10 ετών. Δυνάμει της προσκομιζόμενης υπ αριθμ. 26648/2008 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης (διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων), και κατόπιν σχετικής αιτήσεως του ιδρύματος με την επωνυμία …… κατά του ……, φυσικού πατέρα του ως άνω ανηλίκου, ανατέθηκε στο παραπάνω ίδρυμα, προσωρινά, αποκλειστικά και ολικά, η άσκηση της γονικής μέριμνας τόσο του ως άνω ανηλίκου όσο και του αναφερόμενου αδελφού του, για το λόγο ότι αφενός η μητέρα του, απεβίωσε αφετέρου ο πατέρας του, εγκατέλειψε τόσο αυτόν όσο και τον αναφερόμενο -στην άνω απόφαση- αδελφό του, και δεν ήταν δυνατή η επικοινωνία του ανωτέρω ιδρύματος με τον πατέρα του ως άνω ανηλίκου. Έκτοτε ο ανήλικος, φιλοξενείται στο προαναφερθέν ίδρυμα, όπου εργάζεται η πρώτη αιτούσα ως κοινωνική λειτουργός, ενώ σύμφωνα με την κατάθεση της μάρτυρα των αιτούντων (βλ. πρακτικά συνεδρίασης της από 11-5-2012 δικασίμου), ο πατέρας του ανηλίκου έχει δημιουργήσει νέα οικογένεια στην Αλβανία και σπάνια συναντά και επικοινωνεί με τον ανήλικο υιό του.  Οι δε αιτούντες είναι σύζυγοι (βλ. την προσκομιζόμενη υπ. αριθμ….. και από 05-01-2012 ληξιαρχική πράξη γάμου της Ληξιάρχου Θεσσαλονίκης), ηλικίας 36 και 27 ετών αντίστοιχα, μέχρι σήμερα δεν έχουν αποκτήσει δικά τους τέκνα και διαμένουν στη Θεσσαλονίκη επί της οδού……...., σε ανήκον κατ’ αποκλειστική κυριότητα στην πρώτη αιτούσα, διαμέρισμα του 3ου ορόφου εμβαδού 75 τ.μ. σε οικοδομή που περιγράφεται αναλυτικά στα προσκομιζόμενα υπ. αριθμ. …………, συμβόλαια αποδοχής κληρονομίας, γονικής παροχής και δωρεάς εν ζωή κατά ψιλή κυριότητα και δωρεών εν ζωή κατ’ επικαρπία αντίστοιχα του Συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι, κατά τη διάρκεια της διαμονής του ανήλικου, στο παραπάνω ίδρυμα, η πρώτη αιτούσα αμέσως τον περιέβαλε με αγάπη και στοργή, άρχισε να επικοινωνεί μαζί του και να τον φροντίζει κι έγινε η «νονά» του (όπως ο ίδιος ο ανήλικος την αποκαλεί) βαφτίζοντας τον χριστιανό ορθόδοξο (βλ. πρακτικά συνεδρίασης της από 11-5-2012 δικασίμου). Έκτοτε, αναπτύχθηκε μεταξύ τους μια δυνατή συναισθηματική σχέση κι από το έτος 2009 άρχισε να τον φιλοξενεί στην οικία της τα Σαββατοκύριακα, τις αργίες και τις σχολικές διακοπές. Τούτο συνεχίστηκε και μετά το γάμο της με τον δεύτερο αιτούντα και συνεχίζεται έως σήμερα (βλ. σχετικά την υπ’ αριθμ…… πράξη του Προέδρου του ……… ιδρύματος). Άλλωστε, ο ανήλικος ήδη γνώριζε τον δεύτερο αιτούντα κι έχει αναπτύξει σήμερα μια καλή σχέση μαζί του, συμβιώνοντας σε ένα ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον. Επίσης, οι αιτούντες, μετά τον γάμο τους, έχουν εκδηλώσει εμπράκτως το ενδιαφέρον και τη στοργή τους για τον ανήλικο τον οποίο φροντίζουν και περιποιούνται με τον προσήκοντα τρόπο, μεριμνούν για την διατροφή, την μόρφωση και την ομαλή κοινωνικοποίησή του (βλ. την κατάθεση της μάρτυρα ………….. κοινωνικής λειτουργού στα πρακτικά συνεδρίασης της από 11-5-2012 δικασίμου) και καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος των αναγκών του, και γι’ αυτό επιθυμούν να τους ανατεθεί η πραγματική φροντίδα του, καθιστάμενοι έτσι ανάδοχοι γονείς. Προς τούτο συναινεί και το ίδρυμα με την επωνυμία……..(βλ. την υπ’ αριθμ. ….., πράξη του Προέδρου του), το οποίο ασκεί αποκλειστικά την γονική μέριμνα του ανηλίκου, ενώ και ο φυσικός του πατέρας, όπως προκύπτει από την κατάθεση της μάρτυρα των αιτούντων, συμφωνεί να γίνει ό,τι είναι συμφέρον για το τέκνο του. Επιπρόσθετα, οι αιτούντες έχουν πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα, είναι σωματικά και ψυχικά υγιείς (βλ. τις σχετικές από 31-8-2012 ιατρικές γνωματεύσεις και τις από 28-1-2013 ψυχιατρικές βεβαιώσεις), και έχουν άμεμπτο ποινικό παρελθόν (βλ. τα με αριθμούς ……….σχετικά πιστοποιητικά της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης). Η δε οικονομική κατάσταση τους είναι καλή ώστε να διασφαλίσει στον ανήλικο μια αξιοπρεπή διαβίωση, όπως αποδεικνύεται αφενός από το εκκαθαριστικό σημείωμα του έτους 2012, όπου το συνολικό δηλωθέν εισόδημα της αιτούσας είναι 13.301,94 ευρώ και αφετέρου από την από 5-11-2012 βεβαίωση του εργοδότη του αιτούντος, απ’ όπου προκύπτει ότι οι καθαρές μηνιαίες του αποδοχές ανέρχονται σε 600 ευρώ, ενώ συγχρόνως διαμένουν σε ιδιόκτητη κατοικία της πρώτης αιτούσας. Τέλος, οι αιτούντες είναι άτομα υπεύθυνα και ώριμα και τα κίνητρα τους ως υποψήφιοι ανάδοχοι γονείς είναι ανιδιοτελή και παιδοκεντρικά και αναμένεται να ανταποκριθούν με τον καλύτερο τρόπο στα θέματα που άπτονται της ανατροφής του ως άνω ανήλικου. Το γεγονός δε ότι ο δεύτερος αιτών είναι ηλικίας 27 ετών και είναι μεγαλύτερος από τον ανήλικο, μόλις κατά 17 έτη δεν αποτελεί κώλυμα για την αιτούμενη αναδοχή, καθόσον, όπως διαλαμβάνεται στη μείζονα σκέψη της παρούσας, πρόκειται για συζύγους, οπότε αρκεί ότι οι προϋποθέσεις, που τάσσονται από τα άρθρα 1543 και 1544 ΑΚ συντρέχουν στο πρόσωπο της πρώτης αιτούσας (άρθρο 1545 § 2 ΑΚ σε συνδυασμό με το άρθρο 1§2 ΠΔ 86/2009). Συνεπώς, οι αιτούντες πληρούν τις προϋποθέσεις για την εξασφάλιση στον ανήλικο όλων των απαραίτητων υλικών και ηθικών προϋποθέσεων για την κανονική διαβίωση του, την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του και την ομαλή ένταξη του στο κοινωνικό σύνολο.

Κατόπιν όλων αυτών, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτούμενη αναδοχή είναι προς το συμφέρον του ανηλίκου και θα αποβεί προς όφελός του. Συνεπώς, εφόσον συντρέχουν όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση ως βάσιμη και κατ' ουσίαν.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση.

ΑΝΑΘΕΤΕΙ στους αιτούντες ως ανάδοχους γονείς την πραγματική φροντίδα του ανήλικου, ηλικίας 10 ετών, που γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη την 13-3-2002…..»

Πηγή: http://www.dsanet.gr

 

 

Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil


 

 

Συχνές ερωτήσεις για τη Δικαστική Συμπαράσταση ενηλίκων (και οι απαντήσεις τους)



Πότε κάποιος υποβάλλεται σε δικαστική συμπαράσταση; 
Σύμφωνα με το άρθρο 1666 ΑΚ, σε δικαστική συμπαράσταση υποβάλλεται ο ενήλικας όταν λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή λόγω σωματικής αναπηρίας αδυνατεί εν όλω ή εν μέρει να φροντίζει μόνος για τις υποθέσεις του ή όταν λόγω ασωτίας, τοξικομανίας ή αλκοολισμού, εκθέτει στον κίνδυνο της στέρησης τον εαυτό του, το σύζυγό του, τους κατιόντες του ή τους ανιόντες του.   

Ποιος ζητάει την δικαστική συμπαράσταση και ποιος αποφασίζει για αυτή;
Σύμφωνα με το άρθρο 1667 ΑΚ, η υποβολή στη δικαστική συμπαράσταση αποφασίζεται από το δικαστήριο, ύστερα από αίτηση του ίδιου του πάσχοντος ή του συζύγου του, εφόσον υπάρχει έγγαμη συμβίωση, ή των γονέων ή τέκνων του ή του εισαγγελέα ή και αυτεπαγγέλτως. Όταν το πρόσωπο πάσχει αποκλειστικά από σωματική αναπηρία, το δικαστήριο αποφασίζει μόνο ύστερα από αίτηση του ίδιου.

Ποιος διορίζεται δικαστικός συμπαραστάτης;
Σύμφωνα με το άρθρο 1669 ΑΚ, το δικαστήριο διορίζει δικαστικό συμπαραστάτη το φυσικό πρόσωπο που έχει προτείνει αυτός τον οποίο αφορά το μέτρο, εφόσον ο τελευταίος έχει συμπληρώσει το δέκατο έκτο έτος της ηλικίας του και το προτεινόμενο πρόσωπο κρίνεται κατάλληλο και μπορεί κατά νόμο να διορισθεί. Αν αυτός που χρειάζεται την συμπαράσταση δεν προτείνει κανέναν ή αν εκείνος που προτάθηκε δεν κρίνεται κατάλληλος, το δικαστήριο επιλέγει ελεύθερα αυτόν που κρίνει περισσότερο κατάλληλο για τη συγκεκριμένη περίπτωση, αφού λάβει υπόψη του την τυχόν εκφρασμένη βούληση του συμπαραστατέου, να αποκλεισθεί ορισμένο πρόσωπο, τους δεσμούς του με τους συγγενείς του ή άλλα πρόσωπα και ιδίως με τους γονείς του, τα τέκνα του και το σύζυγό του, καθώς και τον κίνδυνο από την τυχόν υφιστάμενη αντίθεση συμφερόντων ανάμεσα στον συμπαραστατέο και σ’ αυτόν που πρόκειται να διορισθεί.  

Επικοινωνεί ο δικαστής με αυτόν που θα τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση;
Το δικαστήριο επικοινωνεί με αυτόν τον οποίο αφορά το μέτρο, ώστε να σχηματίσει άμεση αντίληψη για την κατάστασή του. Η επικοινωνία παραλείπεται μόνο αν πιστοποιείται αρμοδίως ότι υπάρχει βάσιμος κίνδυνος για την υγεία του προσώπου, για το οποίο πρόκειται, ή αν αυτό βρίσκεται σε προφανή αδυναμία να επικοινωνήσει με το περιβάλλον.  

Πως γίνεται η επικοινωνία του δικαστή με τον συμπαραστατέο;  
Η προσωπική επικοινωνία μπορεί να γίνεται μέσα στο συνηθισμένο περιβάλλον του συμπαραστατέου, αν το ζητεί ο ίδιος ή αν αυτό διευκολύνει τη διευκρίνιση των πραγμάτων και δεν αντιτίθεται ο συμπαραστατέος.

Υπάρχει δημοσιότητα στο δικαστήριο ;
Όχι. Η διεξαγωγή ολόκληρης της συζήτησης, και ιδίως των αποδείξεων, γίνεται «κεκλεισμένων των θυρών».  



Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil

Σάββατο 8 Μαρτίου 2014

Δικαστική συμπαράσταση ενηλίκου (αίτηση υποβληθείσα από τον Εισαγγελέα)


Σύμφωνα με το άρθρο 1668 του Αστικού Κώδικα, (Κεφάλαιο Δέκατο Έκτο, Δικαστική Συμπαράσταση), οι δημόσιοι ή δημοτικοί υπάλληλοι, οι εισαγγελείς, τα όργανα των αρμοδίων κοινωνικών υπηρεσιών, καθώς και οι προϊστάμενοι μονάδων ψυχικής υγείας οφείλουν να γνωστοποιούν στο δικαστήριο κάθε περίπτωση που μπορεί να συνεπάγεται την υποβολή ενός προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση, αμέσως μόλις την πληροφορούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.   


Παρακάτω παρατίθεται απόσπασμα της υπ.αρ. 1703/2011 απόφασης του Πρωτοδικείου Πειραιώς (ΕΚΟΥΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ)


«… Η αιτούσα Αντεισαγγελέας Πρωτοδικών ζητά να υποβληθεί σε καθεστώς πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης η …, επειδή πάσχει από διανοητική διαταραχή, συνεπεία της οποίας αδυνατεί να επιμεληθεί του εαυτού της και των υποθέσεων της γενικά, να διορισθεί δικαστικός συμπαραστάτης η … και να ορισθεί το εποπτικό συμβούλιο αποτελούμενο από τα προτεινόμενα πρόσωπα. Μ' αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η αίτηση παραδεκτώς και αρμοδίως εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740 §1 και 801 §1 ΚΠολΔ), είναι δε νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1666 §1 περ. α', 1667, 1669, 1672, 1684 ΑΚ, σε συνδυασμό με αυτές των άρθρων 801, 802, 804 και 805 ΚΠολΔ όπως ισχύουν σήμερα. Επομένως, πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική βασιμότητα της, δεδομένου ότι για το παραδεκτό της συζήτησης τηρήθηκε η προβλεπόμενη από τις διατάξεις των άρθρων 748 § 2 ΚΠολΔ και 19 § 4 ν. 2521/1997 σε συνδυασμό με αυτές των άρθρων 1674 ΑΚ και 796 § 3 ΚΠολΔ προδικασία, με την επίδοση ακριβούς επικυρωμένου αντιγράφου της αίτησης και της κλήσης, με σημείωση για τον προσδιορισμό της δικασίμου, στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πειραιώς και στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία (βλ. αντίστοιχα τα με ημερομηνία 20-10-2010 αποδεικτικό επίδοσης των επιμελητριών του Πρωτοδικείου τούτου … και …). Πρέπει να σημειωθεί ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει υποβληθεί η προβλεπόμενη από το άρθρο 1674 ΑΚ έκθεση της κοινωνικής υπηρεσίας, ωστόσο το Δικαστήριο θα προχωρήσει στην ουσιαστική έρευνα της αίτησης χωρίς την έκθεση, καθόσον στο άρθρο 19 § 4 του ν. 2521/1997 ορίζεται ότι, αν η έκθεση αυτή δεν υποβληθεί εμπρόθεσμα, το δικαστήριο δικάζει χωρίς έκθεση, η οποία άλλωστε δεν είναι δεσμευτική, αλλά απλώς συνεκτιμάται και συνεπώς η παράλειψη προσαγωγής της έκθεσης αυτής δε δημιουργεί τυπικό απαράδεκτο για τη συζήτηση της υπόθεσης και την έκδοση σχετικής απόφασης. Από τη συνεκτίμηση της ένορκης κατάθεσης του μάρτυρα ..., που περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά συνεδρίασης του Δικαστηρίου τούτου, από την (κατ' αρθρ. 804 § 1 ΚΠολΔ) προσωπική επικοινωνία του Δικαστηρίου με την συμπαραστατέα, καθώς και από όλα τα έγγραφα που προσκομίζει η προσθέτως παρεμβαίνουσα τα οποία νομίμως λαμβάνονται υπ' όψιν κατ' αρθρ. 744 ΚΠολΔ, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Η καθ' ης η αίτηση ..., γεννηθείσα στις 10-03-1980 (βλ. το υπ' αριθμ. πρωτ. …./……2010 πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου Πειραιώς), πάσχει από επιληψία με διαταραχές προσωπικότητας επί εδάφους νοητικής υστέρησης, συνεπεία παιδικής εγκεφαλοπάθειας, η δε ασθένεια της αυτή τυγχάνει μη ιάσιμη και επιδεινούμενη στον χρόνο (βλ. τις από …………2010 και ……..2010 ιατρικές γνωματεύσεις του ιατρού της Υγειονομικής Διεύθυνσης (τμήμα Ν-4) του ΙΚΑ, ………………..την υπ' αριθμ. ……/2009 γνωμάτευση της Α' βάθμιας επιτροπής του ΙΚΑ (υποκ/μα Πειραιώς) και το υπ' αριθμ. πρωτ. ……./….2009 πιστοποιητικό εξέτασης του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας «Άγιος Παντελεήμων»). Λόγω της διανοητικής νόσου από την οποία πάσχει η καθ' ης, αυτή αδυνατεί εν όλω να φροντίζει μόνη της για τις υποθέσεις της, γεγονός για το οποίο το Δικαστήριο πείσθηκε τόσο από τα προαναφερόμενα ιατρικά πιστοποιητικά όσο και από την προσωπική επικοινωνία με αυτήν. Περαιτέρω, εφόσον από τα προσκομιζόμενα έγγραφα προκύπτει το είδος και ο βαθμός της διανοητικής νόσου από την οποία πάσχει η συμπαραστατέα, δεν απαιτείται να διαταχθεί η διενέργεια σχετικής πραγματογνωμοσύνης (άρθρο 804 § 2 ΚΠολΔ), και πρέπει, επομένως, η καθ' ης να τεθεί σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση και να διορισθεί η θεία της (αδελφή της αποβιώσασας μητέρας της) … προσωρινή δικαστική συμπαραστάτρια αυτής για το διάστημα από τη δημοσίευση μέχρι την τελεσιδικία της παρούσας απόφασης και οριστική δικαστική συμπαραστάτρια για τον χρόνο μετά την τελεσιδικία της απόφασης. Η θεία της συμπαραστατέας, …, διατηρεί με την ανιψιά της, σχέση αγάπης και στοργής, και επιμελείται εδώ και χρόνια του προσώπου της και των υποθέσεων της, συνακόλουθα δε κρίνεται ότι παρέχει τα εχέγγυα ότι θα ασκήσει με επάρκεια και συνέπεια το λειτούργημα της. Να σημειωθεί ότι οι γονείς της συμπαραστατέας, … έχουν αποβιώσει (βλ. τις υπ' αριθμ. …….1998 και ……..2002 ληξιαρχικές πράξεις θανάτου που συνέταξε ο ληξίαρχος Πειραιώς), ο δε ευρισκόμενος στη ζωή πλησιέστερος συγγενής της συμπαραστατέας και συγκεκριμένα ο αδελφός της …, δεν κρίνεται κατάλληλος να διορισθεί δικαστικός συμπαραστάτης αυτής, καθώς δεν δείχνει ενδιαφέρον για τη φροντίδα της, σύμφωνα με την ένορκη περί τούτου κατάθεση του προαναφερόμενου μάρτυρα. Τέλος, κατάλληλα πρόσωπα για να διορισθούν ως μέλη του εποπτικού συμβουλίου (άρθρα 1682, 1634 ΑΚ) είναι οι θείοι αυτής: α) …, ως πρόεδρος, β) …, και γ) …, ως μέλη, ήτοι πρόσωπα που κρίνονται ικανά να ασκήσουν με συνέπεια το λειτούργημα τους. Πρέπει, συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή κατ' ουσίαν, κατά τα οριζόμενα στο διατακτικό, το οποίο πρέπει να καταχωρηθεί στο ειδικό βιβλίο που τηρείται στη Γραμματεία αυτού του Δικαστηρίου (άρθρο 1675 ΑΚ). Πρέπει, επίσης, να διαταχθεί η επίδοση της απόφασης στα πρόσωπα της παραγράφου 4 του άρθρου 802 ΚΠολΔ, και ειδικότερα ως προς τη συμπαραστατούμενη πρέπει να γίνει γνωστοποίηση της απόφασης σ' αυτήν με την υπενθύμιση του δικαιώματός της να ασκήσει ένδικα μέσα κατά της απόφασης…»

         Πηγή: http://www.dsanet.gr



Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος - Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
https://stefaniasouli.gr/

Διόρθωση ληξιαρχικής πράξης - Προσθήκη άλλου κυρίου ονόματος


Με το αρθρ. 25 ν. 344/76 (βλ. αρθρ. 22 § 1 εδ. δ και άρθρ. 14 και 15 ν. 1438/1984) ρητά ορίζεται ότι οι γονείς, και σε περίπτωση κωλύματος ή αδυναμίας του άλλου γονέα ο πατέρας ή και μόνη η μητέρα ή και ο ανήλικος (ΑΠ 513/81 ΝοΒ 30.422), δικαιούται να επιδιώξει τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξεως και του κυρίου ονόματος του τέκνου του (βλ. επίσης και ολΑΠ 240/75, ΝοΒ 23.665, ΕΑ 4242/76 Αρμ 31.122 και ΜΠΙωαν 296/75 Αρμ 30.50 – Β. Μπρακατούλας Εκούσια Δικαιοδοσία, Θεωρία - Νομολογία – Πράξη, Έβδομη Έκδοση, 2002, σελ. 206).


Περαιτέρω, από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 58 ΑΚ και 415 ΠΚ προκύπτει ότι ο νομοθέτης προσέβλεψε στο κύριο όνομα ως χαρακτηριστικό στοιχείο της προσωπικότητας και θέλησε να διατηρείται αυτό σταθερό και αμετάβλητο χάριν της ίδιας προσωπικότητας, αλλά παράλληλα και της ασφάλειας των συναλλαγών. Εξάλλου, από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 25 § 2 του ν.δ. 610/1970, με το οποίο είναι επιτρεπτή η προσθήκη και άλλου κύριου ονόματος και 13 § 1 ν.344/1976, με το οποίο απαιτείται δικαστική απόφαση για διόρθωση οποιασδήποτε ληξιαρχικής πράξης και συνεπώς και γι' αυτήν της γέννησης κάποιου προσώπου της οποίας πράξης στοιχείο είναι το κύριο όνομα αυτού κατά το άρθρο 22 § 1 του ίδιου ως άνω ν.δ/τος, προκύπτει ότι ο νομοθέτης από την άνω αρχή για το σταθερό και αμετάβλητο του ονόματος δέχτηκε παρεκκλίσεις που επιβάλλονται στις άνω περιπτώσεις χάριν πάλιν του ίδιου του προσώπου. Επίσης, με το άρθρ. 5 § 1 του Συντάγματος όπου διαγορεύεται στον καθένα το δικαίωμα της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητάς του προς όλες τις εκφάνσεις της που συνθέτουν αυτή, συνάγεται περαιτέρω ότι το πρόσωπο δικαιούται να ζητήσει δικαστικώς την διόρθωση του κύριου ονόματος, που δόθηκε σ’ αυτό εφόσον τούτο έχει δικαιολογημένα, μη επιθυμητές συνέπειες, όπως συμβαίνει όταν δεν είναι εύηχο (ΟλΑΠ 09/85 ΝοΒ 33.1178, ΑΠ 573/1961 ΝοΒ 30.422 και ΕφΑθ 2064/2005 ΕλλΔ/νη 2005.1547). Περαιτέρω, από τη διάταξη της παρ. 4 του ίδιου ως άνω άρθου 25 Ν. 344/1976 «Περί ληξιαρχικών πράξεων, όπως το άρθρο αυτό ισχύει μετά την αντικατάσταση του με το άρθρο 15 του ν. 1438/1984, που ορίζει ότι η γενομένη σύμφωνα με τα ανωτέρω δήλωση ονοματοδοσίας δεν ανακαλείται, σαφώς προκύπτει ότι επιτρέπεται μόνο η ανάκληση της δήλωσης των γονέων ή του γονέα ως προς την ονοματοδοσία των τέκνων τους ή τέκνου του, όχι όμως και η για οποιοδήποτε θεμιτό και μη αντιβαίνοντα σε κανόνα δημόσιας τάξης λόγο συμπλήρωση αυτής με την προσθήκη και ετέρου ονόματος σε αυτό που έχει αρχικά δηλωθεί και δεν προκαλεί κάποια αμφισβήτηση ως προς τα πρόσωπα αυτά (βλ. ΕφΑθ 3718/2008 ΕλλΔνη 2009.249, ΕφΑθ 1905/2003 ΕλλΔνη 2004, 247 - Α' Δημοσίευση Νόμος).


Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος - Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
https://stefaniasouli.gr/

Τετάρτη 5 Μαρτίου 2014

Διατροφή μεταξύ αδελφών


 
Σύμφωνα με το νόμο, ο αδελφός ή η αδελφή μπορούν, αν το δικαστήριο το κρίνει εύλογο, να υποχρεωθούν να δίνουν διατροφή σε αδελφό ή αδελφή, αν αυτός που τη ζητεί αδυνατεί να διατρέφει τον εαυτό του για ιδιαίτερους λόγους και ιδίως εξαιτίας της ηλικίας του, βαριάς ασθένειας ή αναπηρίας. Η διατροφή περιλαμβάνει τα απολύτως αναγκαία για τη ζωή και επιπλέον τα έξοδα για την ανατροφή, καθώς και την επαγγελματική και την εν γένει εκπαίδευση.

Επειδή όμως η υποχρέωση αδελφού αποτελεί εξαίρεση στο σύστημα διατροφής ανιόντων και κατιόντων ή συζύγων συνάγεται ότι τόσο ο σύζυγος όσο και οι ανιόντες ή κατιόντες προηγούνται στη σειρά υποχρέων από τον αδελφό (βλ. Ατσαλάκης στην Ερμ. Α.Κ., άρθρο 1492, αριθ. 13, Α.Π. 583/1967 Βασ. Νομ. ΙΓ, 222).


Σημείωση: Δεν έχει υποχρέωση διατροφής εκείνος που, ενόψει και των λοιπών υποχρεώσεών του, δεν είναι σε θέση να τη δώσει χωρίς να διακινδυνεύσει η δική του διατροφή.


 
Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil
  

Διαζύγιο λόγω αφάνειας


                              
Σύμφωνα με το άρθρο 1440 ΑΚ, καθένας από τους συζύγους μπορεί να ζητήσει το διαζύγιο, όταν ο άλλος έχει κηρυχθεί σε αφάνεια.

Τι είναι αφάνεια :
Η αφάνεια συνίσταται στη νομική κατάσταση που χαρακτηρίζει τις προσωπικές και περιουσιακές σχέσεις ενός προσώπου και η οποία κηρύσσεται με δικαστική απόφαση όταν ο θάνατος του προσώπου αυτού είναι πολύ πιθανός, επειδή εξαφανίστηκε ενώ βρισκόταν σε κίνδυνο ζωής ή επειδή λείπει πολύ καιρό χωρίς ειδήσεις. (Σκορίνη –Παπαρρηγοπούλου Φ., .ό.π.,  άρθρο 1440, σελ. 461, αρ. 2, Κουνουγέρη –Μανωλεδάκη Ε, ό.π.,σελ.377, βλ. σχετικά Γεωργιάδη Απ., Γενικές Αρχές, σελ.120, Σπυριδάκης, Γενικές Αρχές, σελ. 187.).

Η αγωγή διαζυγίου μπορεί να εγερθεί όταν η δικαστική απόφαση κήρυξης της αφάνειας έχει καταστεί αμετάκλητη.

Η αγωγή διαζυγίου λόγω αφάνειας εκδικάζεται από το Μονομελές Πρωτοδικείο κατά την ειδική διαδικασία των γαμικών διαφορών.

Η απόφαση για διαζύγιο εξαιτίας αφάνειας, αφού καταστεί αμετάκλητη, έχει όλες τις ουσιαστικές και δικονομικές  συνέπειες, όπως κάθε απόφαση διαζυγίου.

Αν ο άφαντος εμφανιστεί, δεν μπορεί να κάνει κάτι. Ο γάμος έχει λυθεί. Αν το επιθυμούν οι πρώην σύζυγοι θα τελέσουν νέο γάμο. 

  

Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil

 

Κυριακή 2 Μαρτίου 2014

Συμπεριφορές παρενοχλητικής παρακολούθησης και Stalking


 
Ο όρος Stalking καλύπτει μία σειρά από συμπεριφορές, οι οποίες εμπίπτουν στις εξής 5 κατηγορίες:

1) Επικοινωνία: Με το θύμα μέσω τηλεφώνου ή σε έγγραφη ή ηλεκτρονική μορφή, συμπεριλαμβανομένων των γραπτών μηνυμάτων, email και χρήση διαδικτύου.

2) Εισβολή (με φυσική παρουσία) στην ζωή ενός προσώπου: Παρακολούθηση, επιτήρηση, άμεση προσέγγιση, διάρρηξη οικίας, παρακολούθηση στο χώρο εργασίας, προσέγγιση συγγενών και φίλων.

3) Πλαστοπροσωπία: Πράξεις που τέλεσε ο δράστης στο όνομα του θύματος, όπως ακύρωση υπηρεσιών, παραγγελία αγαθών, υποβολή παραίτησης από την εργασία ή αποστολή κακόβουλων επιστολών ή ηλεκτρονικών μηνυμάτων (emails) σε άλλους.

4) Χρήση πληρεξουσίων: Η στρατολόγηση άλλων για να παρενοχλούν το θύμα, για παράδειγμα μέσω ψευδών κατηγοριών στην αστυνομία και επαγγελματικούς φορείς ή πλαστών νομικών ενεργειών, ή με το να στρατολογούν άλλους για να συμμετάσχουν ως αναπληρωτές στις δραστηριότητες του Stalking.

5) Καμπάνιες δυσφήμησης: Διάδοση ψευδών και κακόβουλων κατηγοριών ή κουτσομπολιών, μέσω της χρήσης αφισών, φυλλαδίων, διαφημίσεων, και όλο και περισσότερο, η δημοσίευση του υλικού στο διαδίκτυο και στα κοινωνικά δίκτυα (Twitter & Facebook) με δηλητηριώδη ή ντροπιαστικό περιεχόμενο (σεξουαλικές φωτογραφίες).
Το Stalking είναι ένα πρότυπο, αποτελείται από πράξεις που παρεισφρύουν στην ιδιωτική ζωή ενός ατόμου και οι οποίες αυξάνονται σε ένταση με την πάροδο του χρόνου και μπορούν να οδηγήσουν σε σωματική βία. Συχνά δεν είναι μόνο το κύριο θύμα που καταδιώκεται, αλλά και οι στενοί του φίλοι και η οικογένεια.[Πηγή: http://www.assembly.coe.int/Communication/24062013_Stalking_E.pdf]


Σύμφωνα με το άρθρο 34 (Παρενοχλητική Παρακολούθηση) της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σειρά Συνθηκών Συμβουλίου της Ευρώπης, CETS Αριθ.210, Κωνσταντινούπολη, 11.5.2011) την οποία έχει υπογράψει η χώρα μας, «Τα Μέρη θα λάβουν τα απαραίτητα νομοθετικά ή άλλα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι η σκόπιμη επαναλαμβανόμενη ενασχόληση με απειλητική ενέργεια που απευθύνεται προς κάποιο άλλο άτομο,προκαλώντας του φόβο για την ασφάλειά του, ποινικοποιείται.» 


Εάν θέλεις να μάθεις περισσότερα για το Stalking (Παρενοχλητική Παρακολούθηση), μπορείς να διαβάσεις εδώ




Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος
http://www.stefaniasouli.gr/prophil/